Platenzaakstickers #224

C.C. Bender N.V.
Afd. Gramofoonplaten
N.Z. Voorburgwal 385
Tel. 230853
Amsterdam-C

Op achterzijde hoes, Elly Ameling, Concertgebouw-Orchester, Amsterdam, Bernard Haitink, LP, Mahler Sinfonie Nr. 4, Philips 802 888 DXY (Duitsland, 1972)

Een klassiek vormgegeven sticker met goudkleurige belettering op een rode achtergrond en een mooi gouden randje om het geheel. Het is niet de eerste sticker in dit blog die een onverlaat overduidelijk van de hoes heeft proberen te verwijderen. Maar daar had de platenverkoper rekening mee gehouden en een extra hechtende sticker gevraagd aan de leverancier. De platenverkoper heeft er dan wel opgelet dat de sticker geen hoestekst aan het oog onttrok en hem precies op een tekstvrij gedeelte op de achterkant van de hoes geplakt.

De firma had een grote winkel op de hoek van de Nieuwe Zijds Voorburgwal en het Spui, aan de overkant van Athenaeum boekhandel. Onderstaande foto uit het beeldarchief van de gemeente Amsterdam dateert waarschijnlijk uit het eind van de jaren zestig.

Links op de gevel aan de N.Z. Voorburgwal staat Gramophoons, daaronder de firmanaam en rechts Radio. Aan de Spuizijde hangt exact in het midden een familiewapen boven de firmanaam geflankeerd door links de tekst piano's en rechts vleugels. Bender was duidelijk van alle muzikale markten thuis.

Op de website winkelstories staat bij het hoofdartikel over de firma G.A. Goldschmeding's piano- en orgelhandel ook het een en ander over Bender. De firma begon in 1850 in Leiden als pianohandel en vestigde zich eind 19de eeuw onder de naam De Pianola in Amsterdam. Tot 1930 was de winkel gevestigd aan het Damrak 74. Daarna verhuisde het bedrijf naar de hoek van het Spui en de N.Z. Voorburgwal en werd het gebouw grondig opgeknapt. In 1989 nam de Alkmaarse pianohandel Ypma, sticker 199, de winkel over en verdwenen de radio's en gramophoons uit het assortiment. De Alkmaarse tak van Ypma zette de hifi-afdeling voort, terwijl het Amsterdamse filiaal zich toelegde op piano's en vleugels. In 2006 nam The American Book Center haar intrek in het gebouw. Vermeldenswaard is dat ik de plaat met sticker tegen kwam op de boekenmarkt die elke vrijdag op het Spui gehouden wordt, recht voor de ingang aan Spui 12 van voorheen Bender.

Bender heeft vanaf de jaren vijftig op het gebied van radio's concurrentie ondervonden van de winkel van Jaap van Praag, sticker 47. op Spui 6. In de jaren zeventig had Boudisque, sticker 104, aan de overzijde op Spui 13 een opslag/dependence.

TOEGEVOEGD 20 FEBRUARI 2016

Groene variant

Op achterzijde hoes, Richard Strauss/Igor Strawinsky, LP,  Till Eulenspiegels lustige Streiche/Petruschka, Heliodor 89 803 (Duitsland, 1969)

Deze groene variant kwam ik twee weken later bij dezelfde kraam tegen.

TOEGEVOEGD 22 SEPTEMBER 2024

 

Bender
Radio Gramofoonplaten
Witte de Withstraat 32
Rotterdam Tel. 138113

Op achterzijde hoes, Die Wiener Symphoniker, 7", Eine kleine Nachtmusik, Philips 400 005 AE (Nederland, 195?)

Bender had dus ook een filiaal in Rotterdam, al is de vraag of daar ook piano's verkocht werden. Volgens de tekst op de sticker gaat het hier slechts over Radiotoestellen en Gramofoonplaten. Lettertype en vorm wijken af van de Amsterdamse sticker. Het bewijs dat het om dezelfde firma gaat levert de zegelsticker die op dezelfde single zit.

N.V. Bender
Amsterdam-C.
Arnhem - Breda - Leiden - R'dam
Kan slechts dan worden geruild indien zegel onverbroken is

De oplettende kijker is de vleugel in het midden van Bender al opgevallen. De hoofdvestiging zat duidelijk in Amsterdam. Van de filialen in Arnhem, Breda en Leiden moeten ook nog stickers zijn, dus wordt vervolgd.

Wat precies de bedoeling van de eerste eigenaar van de single is geweest wordt niet duidelijk, maar die had de single nog kunnen ruilen wat de zegel is nog 'onverbroken'.

Op onderstaande foto uit 1958, die op pinterest staat, is de zijkant van de gevel van Bender aan de Witte de Withstraat te zien. Ze waren dus ook hofleverancier. Vaag aan de onderkant van de muurschildering staat 104 jaar piano's enz. Daar zullen ze er dan ook met enige regelmaat eentje van op Soestdijk afgeleverd hebben.