Platenzaaksticker #403

 

Radio - Televisie
Jan van den Bosch
Tel. 470 's-Heerenberg
Tel. 658 Neede

Op label, Hermien, 7", In 't Wit, CNR UH 9829 (Nederland, 1966)

De klassieke sticker: gouden letters op een zwarte achtergrond met een gouden randje. De naam van de winkel in zwierig cursief. Daarnaast ook een voorbeeld van de klassieke winkel in audiovisuele apparatuur, die behalve radio- en televisietoestellen ook platenspelers verkochten. En wat is er dan logischer om er direct wat om te draaien bij te verkopen. De meeste van dit soort winkels hadden geen uitgebreid assortiment, maar de hits en tips van de hitlijsten waren meestal wel voorradig plus een kleine selectie lp's.

Jan van den Bosch had twee winkels die niet echt dicht bij elkaar lagen. Beide in Gelderland, maar met een onderlinge afstand van iets meer dan 45 kilometer. 's-Heerenberg in de regio Liemers en Neede in de Achterhoek. Qua inwonersaantal zijn ze momenteel redelijk gelijk, zo tussen de 8.000 en 9.000. Kom in dat soort plaatsen tegenwoordig nog maar eens om een plaatje.

Platenzaaksticker #402

 

Ton Tenhacken
Grammofoonplaten
Speciaalzaak
Hinthamerstraat 130 - 's-Hertogenbosch - Tel. 32065

Op binnenzijde hoes, Tino Rossi, 7", Catari! Catari!, Columbia ESVF 1010 (Frankrijk, 1955)

Jeroen Jongeneel weekte deze sticker los van de binnenzijde van de hoes. Geen schade aan de fotohoes dus met het verwijderen van deze sticker. Ton had niet zoveel met hoofdletters en ook de spatie tussen voorvoegsels bij een achternaam was aan hem niet besteed. Alle aandacht ging uit naar een passende afbeelding op de sticker. Had hij maar John geheten dan had de J mooi doorgetrokken kunnen worden in de pickuparm.

Ten Hacken was een echte platenzaak, zoals de tekst op de sticker duidelijk maakt. Helaas is er zo goed als niks over de winkel terug te vinden op het internet. In 1943 zat er op het adres nog een rijwielhandel. In 1962 is er op het adres een bouwvergunning voor een koelcel met berging aangevraagd, zo is op de website van Erfgoed 's-Hertogenbosch te lezen. Niet echt iets voor een platenspeciaalzaak. Een lang leven was de winkel van Ton ten Hacken dus waarschijnlijk niet beschoren.

Platenzaaksticker #401

Radio - Electro - T.V. - Fonoplaten
Fl. van der Plas
Kerkstraat 78
Buggenhout
Tel. 052 / 33.24.39

Op voorzijde hoes, Joe Bataan, 7", Rap-O-Clap-O, SalSoul Records XB-2369 (België, 1979)

Ook in het Vlaamse Buggenhout, nabij Dendermonde, was het vinyl gecombineerd met geluidsapparatuur en televisietoestellen. Het blijft raden naar de voornaam van de eigenaar en ook het internet biedt helaas geen uitkomst. Ik houd het bij Florian, maar Floris of Flip zou ook kunnen.

Ook Buggenhout gaat met de tijd mee: momenteel kunt u op nummer 78 terecht voor een knipbeurt van de baard of het hoofdhaar bij Barbershop Buggenhout.

LP top 10 1994

Het jaarlijks terugkerende verzoek van Platenblad om een top 10 van platen van dertig jaar geleden in te dienen, resulteerde dit jaar in onderstaand stukje. 60 lezers zonden hun lijstje met de beste 10 platen uit 1994 in. Dat leverde in totaal 292 verschillende platen op. Opvallend veel lijstjes die als enige een plaat noemen. Uit mijn lijst worden 4 platen door niemand anders genoemd: Alain Bashung - Chatterton, Arno & the Subrovnicks - Water, Claw Boys Claw - Nipple en Francis Cabrel - Samedi Soir sur la Terre. Franse platen komen sowieso nauwelijks in de lijstjes voor. Enige naast mij is Stan Rijven die La Dernière Année van De Palmas noemt.

1. Neil Young & Crazy Horse – Sleeps with Angels

2. Kyuss – Welcome to Sky Valley

3. The Black Crowes – Amorica

4. Alain Bashung – Chatterton

5. Arno & The Subrovnicks – Water

6. Johnny Cash – American Recordings

7. The Jon Spencer Blues Explosion – Orange

8. Claw Boys Claw – Nipple

9. Dinosaur Jr – Without a Sound

10. Francis Cabrel – Samedi Soir sur la Terre

 

Inventarisatie van mijn platenkast leert dat er uit 1994 28 albums aanwezig zijn. Na een eerste schifting bleven er daar 12 van over die in aanmerking kwamen voor een plaats in de top 10. Kevn Kinney’s Down Out Law en Mark Lanegan’s Whiskey for the Holy Ghost vielen helaas af. MTV Unplugged in New York van Nirvana is de enige live lp uit 1994 in de kast, maar dat was, ook met concurrentie, moeiteloos de beste live lp van dat jaar geweest.

Van de 10 platen die uiteindelijk over bleven zijn er 3 op cd, waarvan Water en Nipple ook alleen maar op cd zijn uitgebracht. Alleen Sleeps with Angels, Amorica, American Recordings en Without a Sound heb ik gekocht toen ze uitkwamen. Van wat ik nog meer direct heb aangeschaft in 1994 haalt het merendeel de platen- of cd-speler niet meer (Tori Amos, The Cult, R.E.M., The Rolling Stones, Soundgarden, The Tragically Hip).

Onbetwist de beste plaat uit 1994 is voor mij Sleeps with Angels. Waar op de voorgaande studiosamenwerking van Young met Crazy Horse, Ragged Glory, en de daarop volgende live dubbel lp Weld nog goed tekeer werd gegaan, laten ze op Sleeps with Angels horen dat het ook wat ingehoudener kan, zonder dat het aan kwaliteit inboet. Op Piece of Crap mogen ze even los gaan. Een minder nummer is op de plaat niet terug te vinden en op Change your Mind viert de typische Neil Young-improvisatie hoogtij. Het blijft een genot om deze band te horen. Terwijl bassist Billy Talbot en drummer Ralp Molina de basis leggen en gitarist Frank ‘Poncho’ Sampedro de achtergrond schildert, soleert Neil Young er op zijn kenmerkende manier op los.

Kyuss komt met zijn derde lp de tweede plaats. Het openingsnummer Gardenia zet direct de toon: een lang herhaalde, lome riff, waarna John Garcia invalt met de zang. Op de helft van de plaat kan de luisteraar met Space Cadet even bijkomen, waarna de band in Demon Cleaner weer verder gaat waar ze gebleven waren.

The Black Crowes leveren met Amorica voorlopig hun beste plaat af. Gitaristenduo Marc Ford en Rich Robinson wisselen elkaar prachtig af in begeleiding en solo. Zanger Chris Robinson verkeert in topvorm. Van een heel andere orde is Alain Bashung’s Chatterton. Van jazzy trompet gecombineerd met soundscape-achtige achtergronden tot het typische Franse chanson, maar altijd enigszins tegendraads en experimenteel. Met een gastrolletje voor Link Wray op een aantal nummers. Hoogtepunten: Ma Petite Enterprise, À Ostende en L’Apiculteur. Met onder andere oud-T.C. Matic-drummer Rudy Cloet en Geoffrey Burton op gitaar, levert Arno ook weer een prachtplaat af. Vooral Burton zorgt er voor dat Water voorgaande soloprojecten van Arno overstijgt.

Met American Recordings is Johnny Cash terug van weggeweest. Het begin van een reeks samenwerkingsprojecten met Rick Rubin die hem voor een nieuwe generatie op de kaart zetten. Jon Spencer’s Blues Explosion doet wat de naam belooft en geeft de blues een eigentijdse injectie waar je niet stil bij kunt blijven zitten. Nipple van Claw Boys Claw haalt met gemak het energieniveau van het vroegere werk, met John Cameron in topvorm. Dinosaur Jr gaat verder waar het met Where You Been gebleven was. Ook van Francis Cabrel hoef je geen verrassend geluid te verwachten, beide platen staan in hun genre echter wel aan de top.

Platenzaaksticker #400

 

Fa. G. Janssen
Radio Televisie
Binnenweg 92
Tel. 35328
Heemstede

Op achterzijde hoes, The Norman Luboff Choir, 10", My Old Kentucky Home, Philips B 07829 R (Nederland, 195?)

Behalve mijn eigen platencollectie en schenkingen en inzendingen van mensen die het Platenplakkerblog volgen, komt een aanzienlijk deel van de stickers uit kringloopwinkels. Vooral de stickers van lokale handelaren zijn vaak goed vertegenwoordigd in de single-, 10"- en lp-bakken aldaar. Gezien de prijzen die voor de platen gevraagd worden is aanschaf niet echt een financiële aderlating, maar voor de muziek hoef je het over het algemeen niet te doen.

Bovenstaande sticker zit op een plaat die ik aanschafte in de Dorcas kringloopwinkel in Heemstede, net als die van sticker 396 van plaatsgenoot Televisie Radio Van Amerongen. De heer Janssen heeft er werk van gemaakt of, waarschijnlijker, van laten maken. De naam van de winkel in vette negatieve letters op een blauwe achtergrond, de adresgegevens wat kleiner in blauw op een witte achtergrond rechts daarvan en het geheel omgeven door golvende lijnen. Zouden die laatste een verwijzing zijn naar het Philips logo of naar de nabijgelegen Noordzee?

In de Heemsteder van 7 februari 2024 wordt Radio Janssen vermeld in een stuk over de geschiedenis van de Binnenweg. Gerrit Janssen begon in de jaren zestig naast Radio Janssen Elektro Janssen op Binnenweg 116. Alles wat niks met televisie, radio en vinyl te maken had vertrok van nummer 92 naar een paar huizen verder. In HeerlijkHeden nr. 4 van 2007, een uitgave van Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek staat ook een overzicht van winkels aan de Binnenweg in 1951. Op 92 zit dan nog het Radio- en Elektriciteitsbedrijf van Fa. Meijerink. Ergens in de jaren vijftig zal die winkel overgenomen zijn door Janssen. In het Adressenboek van Heemstede uit 1975 zit Janssen nog steeds op nr. 92 en 116 en is bij de beschrijving van het aanbod in de winkel op 92 grammofoonplaten te lezen. In het eerdergenoemde stuk in de Heemsteder staat dat beide zaken in de jaren negentig zijn samengevoegd op nummer 116. De oorzaak zal wel zijn dat de verkoop van geluidsdragers tegen die tijd zo was teruggelopen dat het voor het voortbestaan van de firma Janssen beter was er mee te stoppen. Niet lang daarna ging de winkel over in Homeparts.

Onderstaande foto uit de beeldbank van het Noord-Hollands Archief is uit 1982 en laat een niet erg aantrekkelijk ingerichte winkel zien.

 

Bron: Noord-Hollands Archief. Beeldcollectie van de gemeente Heemstede

Ondanks de feestelijke verlichting ziet de winkel er nogal leeg en verlaten uit. Achter de winkeldeur lijkt wel een pijl te zitten die naar links wijst. Bij de beschrijving van de foto staat 'Binnenweg 92, Hans Smit Herenmode'. Blijkbaar is de Radio-afdeling dus al in de jaren tachtig met de Elektronicawinkel op 116 samengevoegd en wijst de pijl die kant op.

Platenzaaksticker #399

 

Dom. v.d. Bergh
Sittard - Heerlen - Venlo

Op achterzijde hoes, Jan Corduwener and his Ballroom-Orchestra, 10", Dancing Time No. 2, Philips P 10020 R (Nederland, 195?)

Een voorloper van de plakbandsticker, daar heeft de sticker van Dom van den Bergh nog het meest van weg. Adressen waren niet nodig, iedere platenliefhebber in het zuiden van Limburg wist Dom van den Bergh te vinden.

Op het Durecoblog van Pierre Gouweloos staat een asbak van de winkel, die maakt duidelijk dat de winkelketen in 1931 begonnen is. 

Op het blog Wat Rob Zegt is meer informatie over de winkel in Venlo te vinden. Het betrof een elektronicawinkel in de Vleesstraat waar stofzuigers, televisietoestellen, ijskasten en stereo-apparatuur verkocht werden. Achter in de winkel was een speciale platenafdeling. De winkel stond bekend als dé popspeciaalzaak in Venlo en werd gerund door Hill van den Bergh, de echtgenote van winkeleigenaar Pim van den Bergh. Hill begon daar eind jaren zestig op de platenafdeling. De andere filialen werden gerund door de broers van Pim, naar alle waarschijnlijkheid allemaal zonen van oprichter Dom. 

Op het blog van Rob staat ook onderstaande foto uit het archief van de familie Van den Bergh van de winkel in de Vleesstraat.

De winkel in Venlo was het enige filiaal van Dom van den Bergh met een echte platenafdeling, begonnen in de jaren vijftig. Zoals te lezen in het stuk van Rob waren er meer platenzaken in Venlo. Hij vermeldt De Muziekcentrale, Ram Bam, Disco Dancer, Kwak, Satisfaction, King, Odeon en de platenafdelingen bij Hema en V&D. Die ontbreken allemaal nog in dit blog.

Het gezin Van den Bergh woonde boven de winkel. Hill vertelt: 'De trap lag vol met elpees. Maar ook in de gang. En in de speelkamer van de kinderen lieten we speciale kasten plaatsen waar de voorraad in kon.'

Toen in de jaren tachtig de vaste medewerkers Sounds begonnen, werd die de popspeciaalzaak. Dom van den Bergh ging zich meer richten op 'internationale artiesten zoals Nederlandstalig, Duits en Frans, maar ook klassieke muziek'. In 1994 verhuist Dom van den Bergh naar de Beekstraat. In 2000 werd de winkel overgedaan aan de keten Music House. 'Het was mooi geweest', zegt Hill. 'Het was de tijd van downloaden en cd’s branden.'

Platenzaaksticker #398

 

Muziekhandel Kleyn
Gedempte Gracht 88 - Tel. 64709
Zaandam

Op achterzijde hoes, Georges Brassens, 7", Marinette, Philips 432 257 BE (Nederland, 1958)

De missing link tussen sticker 219 van de Zaansche Muziekhandel en de in die post ook genoemde Muziekhandel Volmer v/h Kleyn. Net als sticker 219 een vrij kale sticker, met het bekende kartelrandje onderaan. Op het deel dat afgescheurd is stonden de gegevens van de plaat zodat een nieuwe besteld kon worden.

Op dezelfde single zit ook nog de helft van een zegelsticker.

Ged. Gracht 86-88
Zaandam
Ruiling is alleen mogelijk, indien dit zegel ongeschonden blijft.

Op deze zegelsticker is nog sprake van een dubbel pand. Zoals op onderstaande foto is te zien, beslaat het winkelpand van opvolger Volmer v/h Kleyn inderdaad twee panden. 

 

 

Muziekhandel Volmer v/h Kleyn aan de Ged. Gracht 88, 1964

Waarschijnlijk is Kleyn begon in de helft van het pand en is later nummer 86 bij de winkel getrokken. In de linker helft was ten tijde van Volmer v/h Kleyn de vinylafdeling ondergebracht, rechts de bladmuziek, zo is te lezen in een stukje in de reeks De oude muziekdoos in het lokale nieuwsblad De Orkaan van 28 april 2015. Daar staat ook een sticker van Volmer bij (die houdt u tegoed).

In een ander artikel over de Zaanse pophistorie in De Orkaan van staat nog een andere sticker van Kleyn, die een stuk ouder is dan die bovenaan.

Kleyn Muziek
Gedempte Gracht 86-88
Zaandam - Tel. 4788

Op label, Jussi Björling, Shellac 10", Cujus Animam / Ingemisco Tamquam Reus, His Master's Voice D.B. 3665 (Nederland, 1939)

Een mooiere sticker dan de eerste met een wegrennende muzieknoot op een notenbalk. Ook hier is sprake van een dubbel winkelpand. Kleyn heeft dus in ieder geval van de jaren dertig tot eind jaren vijftig de winkel gehad.

Platenzaaksticker #397

Grammofoonplaten speciaalzaak
Disco - Palthe
Weemenstraat 25, Hengelo
Telefoon 18510

Op achterzijde hoes, Peter Alexander, 7", Pedro (Mandolinen um Mitternacht), Ariola 12 599 AT (Duitsland, 1973)

Een typische jaren zeventig sticker; goudkleurige letters op een azuurblauwe achtergrond zonder verder franje. Disco Palthe is alweer de vijfde winkel in Hengelo waar vinyl te koop was in het Platenplakkerblog. En een echte platenzaak, zoals op de sticker te lezen is. Palthe is een vrij veel voorkomende achternaam in Twente, maar veel is er niet over de winkel te vinden.

De winkel wordt vermeld in een artikel in nummer 3 van de jaargang 2009 van het tijdschrift Hengelo Toen & Nu. In het artikel De Hengelose Beatperiode (1965-1967) schrijft Hans ten Brummelhuis 'In
die tijd kon je in Hengelo in diverse platenzaken terecht om je favoriete singeltje of, als je voldoende geld had, een elpee te kopen. Aan de Enschedesestraat had je Ben Hogeweg, aan de Weemenstraat zat Disco  Palthe, op de Telgen Koos ter Horst, in de Nieuwstraat Radioko en in de Marktstraat Radio Nachtegaal.' De jeugd uit Hengelo en omgeving kon dus op diverse plekken terecht voor vinyl. Tegenwoordig kan de vinylliefhebber terecht bij Popeye en begin dit jaar opende Ronald Hoogeveen zijn platenzaak Elpees van Kees.

Platenzaaksticker #396

Radio - Televisie
Theo van Amerongen
Raadhuisstr. 26 Tel. 39449

Op achterzijde hoes, Die Wiener Sängerknaben, 10", Die Wiener Sängerknaben, Philips N 00726 R (Duitsland, 195?)

Het inmiddels bekende recept: een elektronicawinkel die naast de geluidsapparatuur ook geluidsdragers verkocht. Op deze sticker blijft echter onduidelijk waar Theo van Amerongen die winkel had. Toevallig kwam ik ongeveer tegelijkertijd onderstaande sticker tegen op een plaat in de kringloop, die uitsluitsel geeft.

Th. van Amerongen
Heemstede = Zandvoort
Tel. 39449     Tel. 4203

Op achterzijde hoes, Wiener Symphoniker, 10", Dvorak Vioolconcert in A Op. 53, Philips G 05453 R (Nederland, 195?)

De bovenste sticker is dus uit de tijd dat Van Amerongen nog slechts één winkel had, in Heemstede. Niet veel later kwam daar een filiaal in Zandvoort bij. Althans dat lijkt de logische volgorde. De prijzen op de stickers zouden op het omgekeerde kunnen duiden er van uitgaande dat die stegen, maar wellicht was de plaat met de sticker met twee vestigingen uit een goedkope serie en dus ook nog afgeprijsd.

Een advertentie uit het Haarlem's Dagblad van 26 februari 1949, te vinden in het Noord Hollands Archief, bevestigt mijn eerste vermoeden. Daar is sprake van één vestiging in Heemstede, zij het op nummer 35 in de Raadhuisstraat. Aangezien de tweede sticker waarschijnlijk eind jaren vijftig is te dateren, heeft er dus later uitbreiding naar Zandvoort plaatsgevonden.

In tegenstelling tot op de stickers is hier wel duidelijk aangegeven dat er naast radio's en gramofoons ook platen verkocht worden. Een artikel in de Heemsteder van 10 mei 2017 geeft het complete verhaal van de winkel van Theo van Amerongen. Begonnen als radiopionier eind jaren twintig, startte hij begin jaren dertig een foto- en radiohandel aan de Raadhuisstraat 29. Ergens in 1940 verhuist de winkel naar nummer 35 in dezelfde straat om op 27 maart 1953 naar de overkant op nummer 26 verder te gaan. De stickers zijn dus van na de verhuizing. In 1991 gaat zoon (?) Arthur verder onder naam Van Amerongen Beeld en Geluid. De platen zijn dan al een tijdje uit de winkel verdwenen waarschijnlijk. Op de website van de winkel is te lezen dat die inmiddels gesloten is.

Opvallend is dat er in het artikel geen melding wordt gemaakt van een filiaal in Zandvoort. Dat zal dan ook niet lang bestaan hebben.

In de beeldbank van het Noord Hollands Archief is nog een foto van de winkel te vinden uit 1974, toen de winkel aan de Raadhuisstraat 26 was gevestigd.

Op de plaat van de tweede sticker staat ook nog een mooie advertentie waarin Philips artikelen aanprijst om 'uw kostbare platen' te beschermen. Het gaat om Philips Soundsaver ('van echt eekhoornhaar') om je naald schoon te maken en de Philips Discleaner ('de ideale platendoek'). Benieuwd of er bij Van Amerongen ook zo'n mooi rekje in de winkel stond.

 

Platenzaaksticker #395

Deze plaat werd gekocht bij
Goebel
Jan Hendrikstraat 11a

Den Haag - Telef. 117849

Op achterzijde hoes, Der Königliche Christliche Oratoriumverein mit dem Städtischen Orchester Utrecht, Ltg. Simon C. Jansen, 7", Wir setzen uns mit Tränen nieder, Philips 313 2-6 SF (Nederland, 1960)

Om verwarring te voorkomen waar deze plaat vandaan kwam, plakte Goebel in Den Haag met plakband deze sticker op alle vinyl dat er in de winkel verkocht werd. Volgens het onvolprezen overzicht van platenzaken in Den Haag van André Tapir bestond deze winkel van de jaren zestig tot en met de jaren tachtig. De winkel besloeg twee panden, 9c en 11a. Op 9c zat Muziekhandel Goebel, die muziekinstrumenten verkocht, en op 11a de platenafdeling. De laatste eigenaren waren Rita Venne-Goebel en haar echtgenoot Jan Venne.

Onderstaande foto is een uitsnede van een foto uit de beeldbank van het Haags gemeentearchief.

Links op de foto de twee panden van Goebels met op 11a de naam Goebel boven de winkelpui en op de lantaarnpaal tussen de twee winkels in een bord met daarop Muziek Goebel met een pijl naar de ingang.

Vermoedelijk is de laatste mede-eigenares Rita Venne-Goebel de dochter van de oorspronkelijke eigenaar en naamgever van de winkel. In de hoogtijdagen van de Haagse beat was de winkel leverancier van instrumenten en onderdelen, zoals gitaarsnaren, voor veel Haagse bands. Zo is te lezen op de facebookpagina Haagse Beat jaren 60/70. Zelfs na sluitingstijd kon je er terecht voor een setje snaren. Of dat ook voor vinyl gold, betwijfel ik.

Platenzaaksticker #394

Maison Mertin
Thionville
Tél. 4.94

Op label, Gilbert Bécaud, 7", Viens, La Voix de son Maître 7 GF 167 (Frankrijk, 1953)

Een prachtige sticker in schildvorm, dit oudje van een winkel waar vinyl werd verkocht in het uiterste noordwesten van Frankrijk. Thionville ligt in het departement Moselle (57). Een zoektocht op internet op de naam van de winkel en plaatsnaam levert niets op. 

Het ligt voor de hand dat het hier gaat om een elektronicawinkel die voor degenen die een pickup aanschaften ook wat luistervoer in de winkel had.

Platenzaaksticker #393

 

Toute la musique
J. Chevrier
Chalon s/ Saône

Op voorzijde hoes, Line Renaud, 7", Pour Toi, Pathé 45 EG 232 (Frankrijk, 1956)

De familie Chevrier was sinds het midden van de 18de eeuw actief als bouwers van snaarinstrumenten, in het Frans luthiers (van het luth = luit). Door de eeuwen heen verspreidde de familie zich in die specialiteit over Frankrijk en zol belandde Paul Victor Chevrier eind 19de. begin 20ste eeuw als luthier in Chalon sur Saône. Zijn zoon Jean (1909-1984) volgde hem op en was tevens pianostemmer.

Vader Paul had al een winkel in Chalon, waar muziekinstrumenten verkocht werden, zo blijkt uit onderstaande factuur uit 1936 die op Ebay te koop werd aangeboden.

De winkel was gevestigd op nummer 13 van de Rue Basse de l'Obélisque en verkocht naast instrumenten ook bladmuziek. Ook werden er piano's gemaakt. De winkel(s) bestonden in die tijd al uit verschillende panden, zoals duidelijk wordt uit de afbeelding op het briefpapier.

Nadat Jean de winkel van zijn vader overnam, maar wellicht ook al daarvoor, omvatte het assortiment ook geluidsdragers.

Inmiddels is de naam van de straat veranderd in de Rue Général Leclerc en lijkt het nummer gewijzigd in 26. De gehele pui is bewaard gebleven, zoals is op de streetview op Googlemaps te zien.

Platenzaaksticker #392

Glorie
Ceintuurbaan 79
Amsterdam

Op voorzijde hoes, The Beatles, 7", Strawberry Fields Forever, Parlophone R 5570 (Nederland, 1967)

Tegen de tijd dat deze single bij Glorie in de bakken stond, had de winkel van Unico Glorie er net een jaar zijn 20-jarig jubileum opzitten. Ter gelegenheid van dit jubileum verscheen een single met daarop sketches uit de Snip en Snap revue van René Sleeswijk. De winkel is dus in 1946 opgericht en zat op de Ceintuurbaan tussen de Dusartstraat en de Ferdinand Bol.

De voorzijde van de winkel, zoals afgebeeld op de voorkant van het hoesje is een goede weergave van hoe de winkel er in het echt uit zag, zoals onderstaande uitsnede van een foto uit de beeldbank van het Stadsarchief van Amsterdam laat zien.

Ceintuurbaan 77-79 in 1974. Fotografie: J.M. Arsath Ro'is. 

Bron: Beeldbank Stadsarchief Gemeente Amsterdam

Links, op nummer 77, zat de radio-televisie-afdeling en rechts, op 79, de gramofoonplatenafdeling. Van de audio-afdeling is ook een foto in de beeldbank van het Stadsarchief terug te vinden.

Interieur van de radio-gramofoonafdeling, 1956. 

Fotografie: Jaap d'Oliveira. Bron: Beeldbank Stadsarchief Gemeente Amsterdam

Waarschijnlijk is de winkel begonnen als elektronicawinkel waar radio's verkocht werden, daar zijn later platenspelers en televisietoestellen aan toegevoegd. De platen die aanvankelijk verkocht werden bij de gramofoons kregen later een eigen afdeling in het belendende pand. 

De sticker zoals bovenaan afgebeeld, is later vervangen door een prijssticker.

Op voorzijde hoes, Various Artists, LP, Pop Parade, K-tel  TN 1201 (Nederland, 1976)

In mijn eigen collectie ontdekte ik nog een zegelsticker, of eerder -plakband met daarop de naam van de winkel en beide adressen.

Glorie b.v.

Ceintuurbaan 77-79 Amsterdam-Z. Tel. 738888

Op binnenhoes, Joni Mitchell, LP, Court And Spark, Asylum Records AS 53 002 (Duitsland, 1974)

Glorie was een bekende winkel waar een grote variëteit aan platen te koop was, zoals de dragers van de diverse stickers laten zien. De winkel kende ook een aantal bekende klanten, zo is te lezen op platenzaken.nl. Henk Hofstede van The Nits mocht er elke maand een plaatje uitzoeken. Barend Toet, oprichter van Muziekkrant OOR, stond er achter de toonbank en Gerrit de Jager vereeuwigde de winkel in zijn strip Disco Doorzon, die in het AD verscheen.

Toch had ook Glorie niet het eeuwige leven. Zoals meerdere winkels in dit segment ontstond er in de jaren tachtig gedegen concurrentie van witgoedketens. Zo nam de Valkenberg, die in Amsterdam diverse vestigingen had, de panden Ceintuurbaan 77 en 79 begin jaren tachtig over.

Met dank aan Bjorn Graafland van Concerto voor de eerste sticker, Hans Dinkelberg van Plaatzaken.nl, waar de jubileumsingle en de nodige informatie te vinden was, Erwin van Delden, die me de hoes met de prijssticker schonk en de Beeldbank van het Stadsarchief van de Gemeente Amsterdam waar de afbeeldingen van de winkel vandaan komen.

Avontuurlijke vrijdenkers

 

Bijna elk jaar voegt Uitgeverij kleine Uil een deel aan de Muziekreeks toe. Dit jaar is dat Vrijdenkers in muziek: alternatieve Nederpop van 1980 tot nu van de hand van Edwin Hofman. In 2020 verscheen van hem in de reeks al een boek met bijna dezelfde titel, Avonturiers van de Nederpop: veertig jaar eigenzinnige Nederlandse popmuziek, als derde deel in de reeks. Hofman gebruikt de termen avontuurlijk en vrijdenkers zelf ook naast elkaar als hij in het voorwoord schrijft: ‘Noem de muzikanten avonturiers, noem ze vrijdenkers, het zijn in ieder geval muzikanten die de Nederlandse pop, rock, hiphop en elektronische muziek hebben verrijkt met hun avontuur, creativiteit en lef’. Voor beide boeken interviewde hij Nederlandse muzikanten, die hun sporen in het alternatieve circuit hebben achtergelaten. Het verschil tussen de muzikanten die hij voor beide boeken interviewde wordt uit de titel dus niet duidelijk. Als er een onderscheid is dan is het dat in Vrijdenkers in muziek toch de net iets meer experimenterende muzikanten aan bod komen, die niet op een genre zijn vast te pinnen.

 

In 2011 schreef Hofman voor het online magazine Written in Music de 26-delige serie Postpunk Nederland. Veel van de bands die hij daarin behandelde komen ook terug in Vrijdenkers en Avonturiers. Zo komen De Div, Eton Crop, Mecano en Gruppo Sportivo aan bod in de online-serie en bevat Vrijdenkers interviews met hun respectievelijke frontmannen Marc de Reus, Erwin Blom, Dirk Polak en Hans Vandenburg. Die vulde hij aan met stukken op basis van gesprekken met David Fagan, Truus de Groot, Josh Haijer, Erik de Jong, Arjen de Vreede, Chantal Acda, Willem Smit en Berend Dubbe. Vreemde eend in de bijt is de Friese boeker Jan ten Boom. Bij elkaar een mooie greep uit 40 jaar Nederlandse alternatieve popmuziek.

 

De gesprekken leveren wederom lezenswaardige stukken op waarin Hofman op aangename wijze de ontwikkelingen en projecten van de muzikanten chronologisch beschrijft en daarnaast een beeld schetst van de veranderingen in het muzieklandschap en de muziekindustrie. Het zijn allemaal eigenzinnige, creatieve geesten, wat het niet altijd makkelijk maakt om van je inkomsten als muzikant te leven. Boeker Jan ten Boom is net zo eigenzinnig en past dus perfect in het rijtje. Hij heeft een aardig deel van de Nederlandse alternatieve bands sinds begin jaren negentig van optredens voorzien en heeft dat altijd op zijn eigen voorwaarden en manier gedaan. Een aantal van de muzikanten die aan het woord komen is een tijdje afwezig geweest uit de muziekwereld. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan, dus keren ze na verloop van jaren weer terug. Anderen zijn nooit weggeweest, maar zijn andere muzikale wegen gaan bewandelen of zijn enigszins uit de aandacht verdwenen. Dat staat hun productiviteit echter niet in de weg. De Nederlandse alternatieve popscene blijkt een klein wereldje, zo merk je aan de dwarsverbanden met andere artiesten die in dit of het vorige deel aan bod komen.

 

De variatie in de muzikanten die Hofman voor dit boek gemaakt heeft, zorgt voor afwisselende stukken, waardoor het nooit gaat vervelen. Je kunt alle stukken achter elkaar lezen of het boek als een soort naslagwerk bij de hand houden. Veel van de muziek die aan bod komt is inmiddels via streaming te beluisteren, maar de beschrijvingen nodigen toch vooral uit om een aantal namen paraat te houden bij een bezoek aan de tweedehandsplatenzaak. Ook los daarvan hebben beide delen een belangrijke waarde omdat ze laten zien hoe breed en interessant de Nederlandse alternatieve popgeschiedenis is. Een must voor iedereen die daar meer van wie wil weten.

 

Edwin Hofman – Vrijdenkers in muziek: alternatieve Nederpop van 1980 tot nu. 

Groningen: Uitgeverij kleine Uil.

ISBN 9789493323278. Prijs: 21,50 euro

Oorspronkelijk verschenen in: Platenblad, nr. 283, 5 juni tot 17 juli 2024

Labelverzamel-lp's verzameld

 

De hoes zal veel platenverzamelaars bekend voorkomen, maar ook ik kwam er, net als Jan Vollaard, pas later achter wat het eigenlijk voorstelde. Echt goed bekeken had ik de hoes nooit, maar als ik er iets in zag was het een meloen of mango. En eigenlijk is het zo logisch dat je er nauwelijks omheen kunt. Het gaat om een verzamelelpee, een dubbele, van het label Island uit 1971, die tevens de titel van het boek van Jan Vollaard is: El Pea.

Voor Vollaard was de aanschaf van de plaat destijds een goedkope manier om de muziek van een aantal bekende bands en artiesten in huis te halen en daarnaast ook nog wat onbekendere te leren kennen. Island had toentertijd nogal wat bekende namen onder contract. Traffic, Free, Sandy Denny, Fairport Convention, Mott The Hoople, Jethro Tull en Emerson, Lake & Palmer staan allemaal op de verzamelaar. Voor Vollaard was het zijn eerste kennismaking met Nick Drake. De plaat betekende voor hem bovendien het begin van een inmiddels uitgebreide collectie labelverzamelaars op vinyl.

Het moge al duidelijk zijn, maar verdient wellicht toch nog enige nadruk, dat het hier dus niet om willekeurige verzamelelpees gaat, maar om verzamelelpees van een label. Dus met alleen artiesten die het label vertegenwoordigde op de plaat. Alle 13 Goed of Alle 14 Favoriet vallen dus buiten de boot. Vollaard heeft er meer dan zeventig met een korte bespreking opgenomen en doet als toegift nog eens vijfenzestig suggesties die eveneens de moeite waard zijn. En dat zijn ze nog lang niet allemaal.

Voor platenlabels was het een marketinginstrument om liefhebbers op een goedkope manier kennis te laten maken met wat zij zoal te bieden hadden. In een aantal gevallen leidde het ook tot een reeks. Denk aan Tamla Motown Is Hot Hot Hot!, That’s Soul of Tighten Up. Bijna elk label had er op zijn minst een en het blijkt ook nog eens van alle tijden. De meest recente in het boek dateert van 2019.

De meeste stukjes behandelen één plaat en beslaan twee pagina’s. Daarin is niet alleen aandacht voor de nummers die op de plaat staan, maar wordt meestal ook een korte geschiedenis van het label weergegeven. Daarmee geeft het boek ook een mooie blik op de muziekgeschiedenis en de ontwikkelingen in de muziekindustrie. Zo kende ik het label Transatlantic vooral van de Engelse folkband The Pentangle en soloplaten van Bert Jansch en John Renbourn. Nooit heb ik er bij stilgestaan dat de naam verwijst naar het initiatief van labeloprichter Nat Joseph om Amerikaanse muziek aan de andere kant van de Atlantische Oceaan uit te gaan brengen. Zo staat het boek boordevol leuke muziekfeitjes. Van elke plaat wordt bovendien een sleutelnummer besproken.

Veel van de platen die in het boek beschreven worden kun je ook tegenwoordig nog voor minder dan 10 euro in de tweedehandsplatenwinkel op de kop tikken. Er zit echter ook een aantal platen tussen die het veelvoudige van de originele prijs opbrengen en collector items zijn geworden. Sommige verzamelaars bevatten nooit eerder op vinyl uitgebrachte nummers van artiesten. Zo staan op de verzamelaar Beserkley Chartbusters Volume 1 vier nummers van Jonathan Richman (soms met The Modern Lovers) die nooit uit zijn gebracht. Ze zijn uiteindelijk in 2004 wel als bonustracks op een cd-heruitgave terecht gekomen, maar dat telt voor de ware vinylverzamelaar natuurlijk niet.

Bij sommige lemma’s heeft Jan Vollaard hulp gekregen van kenners die meer dan hij thuis waren in het genre dat op de verzamelaar terug te vinden is. Maar als de initialen niet waren toegevoegd zou je ze er niet makkelijk uit halen. Alle stukjes zijn even vloeiend geschreven en voorzien van een foto van de hoes van de desbetreffende plaat. Er zit echter ook een groot nadeel aan dit boek: voor degenen die met het verzamelaarvirus besmet zijn ligt een nieuwe verslaving op de loer.

 

 

Jan Vollaard – El Pea, de magie van de labelcompilatie. 

Assen: Koninklijke Van Gorcum. 

ISBN 9 789023 260141. Prijs: 25 euro

Oorspronkelijk verschenen in: Platenblad, nr. 283, 5 juni tot 17 juli 2024.