Platensticker #376

 

Den Boer & Zn
Hoek Damstraat
Filiaal
Schoterweg 32
Haarlem

Op label, Elly Fitzgerald, 7", The Swingin' Shepherd Blues, Verve Records VV 20.041x45 (Nederland, 1957)

Een klassieke sticker in zwart opschrift op een goudkleurige achtergrond met zwart kader. Als merkherkenning koos Den Boer voor een man- en vrouwfiguur met als hoofd een omgekeerde muzieknoot. Dat doet vermoeden dat Den Boer een muziekhandel was waar bladmuziek verkocht werd. Een advertentie uit de Haarlemsche Courant van 11 januari 1944 bevestigt dat vermoeden.

 

De advertentie levert nog een aantal andere wetenswaardigheden op. Allereerst dat Den Boer ook in tweedehands platen handelde, die per kilo werden opgekocht. Daarnaast wordt duidelijk op welke hoek van de Damstraat het hoofdfiliaal zat, namelijk op die met de Lange Veerstraat, schuin achter de Grote of St. Bavokerk bij de Oude Groenmarkt. Dat was bovendien in die tijd de enige vestiging van Den Boer. Die zal daar de nodige concurrentie hebben ondervonden van Hogenbijl, die er tegenover aan de Oude Groenmarkt zat en aanvankelijk muziekinstrumenten, maar later uitsluitend platen verkocht.

Een andere advertentie in het Haarlems Dagblad van 16 november 1956 maakt duidelijk dat Den Boer inmiddels ook audio-apparatuur aan haar assortiment had toegevoegd en een filiaal in Haarlem-Noord had.

Bovendien vermeldt de advertentie dat Den Boer dan al 40 jaar actief is, dus begonnen in 1916. Een foto uit de jaren zestig laat zien dat de winkel er mocht wezen.

Een aanzienlijke uitbreiding vergeleken met de jaren veertig

Alles lijkt er op te wijzen dat Hogenbijl de concurrentiestrijd uiteindelijk gewonnen heeft. Die heeft tot 1984 bestaan en vierde toen bijna haar 100-jarig jubileum.

LP top 10 1991

Al heel wat jaren keert de top 10 van 30 jaar geleden terug in het laatste nummer van het jaar van Platenblad. Dit jaar is de titel van dit blog enigszins misleidend aangezien er in mijn top 10 ook een cd is binnen geslopen. Opvallend is dat drie platen uit mijn top 10 in geen enkele andere inzending voor kwamen: nota bene mijn nummer 1, Alain Bashung en Chris Whitley. Geloof niet dat dit eerder het geval was. Ze weten niet wat ze missen!

    1. Beasts of Bourbon – The Low Road
    2. Nirvana – Nevermind
    3. Bashung – Osez Joséphine
    4. My Bloody Valentine – Loveless
    5. Teenage Fanclub – Bandwagonesque
    6. Dinosaur Jr – Green Mind
    7. Screaming Trees – Uncle Anesthesia
    8. Chris Whitley – Living With The Law
    9. The Comedown – The Comedown
    10. Green On Red – Scapegoats

 

Er vielen er dit jaar nogal een paar buiten de boot, de keuze was moeilijk. Zo haalden Drivin’ N Cryin’ met Fly Me Courageous, Smashing Pumpkins met Gish, Soundgarden met Badmotorfinger en Uncle Tupelo met Still Feel Gone de top 10 net niet. Het blijft toch altijd een verrassing welke platen hun impact bewaren na de waan van de dag of in dit geval het jaar. Zo stond slechts de helft van de platen uit mijn top 10 begin januari 1992 in de platenkast en is er een pas dit jaar aan toegevoegd. Dat blijft ook altijd het leuke aan het samenstellen van een lijst dertig jaar nadat de platen verschenen zijn.

Het Australische stelletje ongeregeld dat op nummer 1 staat haalt met The Low Road hun revanche voor 1990, toen ze met Black Milk een zwabberende plaat afleverden. In topvorm zijn ze, vanaf de opener Chase The Dragon tot de toepasselijke afsluiter Goodbye Friends. Andere hoogtepunten zijn de cover Ride On, origineel van hun landgenoten AC/DC, maar Tex Perkins en zijn companen op het lijf geschreven, net als de Stonescover Cocksucker Blues.

Nevermind sloeg in 1991 in als een bom. Pakkende nummers met een hook, waarbij de adrenaline omhoog schoot. Een plaat die meermalen op repeat op de platenspeler belandde en waarbij ik me veelvuldig in het zweet gedanst en gesprongen heb. Parijzenaar Alain Bashung leerde ik pas later kennen, zo rond de millenniumwisseling, maar inmiddels staat er een aardig rijtje in de platenkast. Hij nam het album op in Memphis, Brussel en Parijs, waarbij hij lokale musici inschakelde. Een uiterst sfeervol album, met een aantal verrassende covers, poëtische Franse teksten en op het titelnummer een heerlijke slide. Grappig om te zien dat hij ongeveer gelijktijdig met Arno en diens toenmalige partner Marie Laure Béraud in Brussel in de studio moet hebben gezeten toen die respectievelijk Charles et les Lulus en TURbigo 12-12 opnamen: Roland van Campenhout speelt op alle drie de platen gitaar en Adriano Comino de accordeon.

My Bloody Valentine belandde pas in oktober dit jaar in de verzameling, maar maakte direct een onuitwisbare indruk. Dat deed Bandwagonesque al eerder. Teenage Fanclub levert een prachtig en origineel eerbetoon aan Alex Chilton en Big Star, die op hun beurt weer teruggrepen op The Beatles. Tot in de puntjes perfect geproduceerd en ijzersterke nummers, die direct blijven hangen, maar nimmer gaan vervelen. Dat geldt evenzeer voor Green Mind van Dinosaur Jr, dat eigenlijk meer een soloalbum van J Mascis is. Die nam bijna alle instrumenten voor zijn rekening, slechts op 3 nummers bijgestaan door Dinosaurdrummer Murph. Lou Barlow richtte zich op zijn eigen band Sebadoh.

Alhoewel Soundgarden de top 10 net niet haalde, is zanger Chris Cornell toch vertegenwoordigd via de Screaming Trees. Als achtergrondzanger en producer stond hij Mark Lanegan en de gebroeders Conner bij op hun vijfde langspeler, die de opmaat vormt voor het een jaar later verschenen Sweet Oblivion. Chris Whitley valt de eer te beurt om als eerste cd een plaats in mijn top 10 te behalen. Het lijkt er op dat ik daarbij toch net wat strengere criteria hanteer dan bij vinyl. Maar Whitley voldoet daar met zijn fabuleuze gitaarspel en zang ruimschoots aan. Zelden leverde iemand zo’n doorleefd debuut af. De dooddoener dat je pas de blues kunt spelen en zingen als je diep in de ellende zit, lijkt hier echter zeker op zijn plaats, ‘It’s hard living with the law’.

De Utregse band The Comedown is de Nederlandse vertegenwoordiger in de top 10. De band rond zanger Ronald Visser, verantwoordelijk voor bijna alle teksten en muziek, had al een aantal aanstekelijke, op de sixties geënte singles op haar naam, voor ze in 1991 hun eerste en enige lp afleverde, op het lokale Keltlabel. Van alle markten thuis, maar als gemeenschappelijke noemer lekker spiechedelisch.

Scapegoats van het duo Dan Stuart en Chuck Prophet onder de naam Green On Red sneeuwde destijds enigszins onder in al het gitaargeweld uit de Verenigde Staten. Maar in tegenstelling tot bijvoorbeeld Smashing Pumpkins en Soundgarden blijkt de plaat toch beter bestand tegen de tand des tijds.

Beste live LP uit 1991 is Weld van Neil Young en Crazy Horse, die de lijn ingezet op Ragged Glory ook live nog eens lekker doortrekken. Alhoewel destijds allemaal de veertig gepasseerd, doen ze geenszins onder voor de jongere garde die ze inspireerden. Als toef op de taart ging de dubbel cd-versie vergezeld van een cd uitsluitend gevuld met feedback. Slave To The Grind van Skid Row komt als beste hardrockalbum uit de bus: Get The Fuck Out!

Platenzaaksticker #375

 

 

Télévision - Disques
J. Lemaire
100 Boulevard de la Libération
Marseille GA 8309(?)

Op achterzijde hoes, The Shadows, 10", Dance With The Shadows, Columbia FP 1139 (Frankrijk, 1961)

De plakbandsticker blijkt een internationaal fenomeen, zo wijst deze sticker maar weer eens uit, en was al in het begin van de jaren zestig in gebruik. En hij zit er nog steeds stevig op. Helaas is de tekst achter de plaatsnaam niet goed leesbaar meer.

De heer Lemaire had een elektronicawinkel met daarin een belangrijke plek voor vinyl. Althans dat is op te maken uit de aankondiging bovenaan. Het moet bovendien een redelijk hippe zaak geweest zijn voor zijn tijd, waar ook buitenlandse artiesten een plaatsje in de rekken kregen.

De winkel zat aan een redelijk drukke winkelstraat aan de rand van het eerste arrondisement, dus midden in het centrum. De allure van het verleden lijkt enigszins verdwenen als je de huidige staat bekijkt. Over de winkel geeft het internet ook geen informatie prijs, maar zeker is dat hij inmiddels is verdwenen.

Platenzaakstickers #374

 

Radio Thie
Herestraat 46
Tel. 32592
(Groningen)

Op label, De Maastreechter Staar, 10" Shellac, My Old Kentucky Home, Philips N 12030 G (Nederland, 1956)

Radio Thie
Oude Ebbingestraat 38-40
Tel. 29810
Groningen
Ruilen is alleen mogelijk indien dit zegel ongeschonden blijft

Op achterzijde hoes, Montovani en zijn orkest, LP, Decca 625 370 QL (Nederland, 1966?)

Als eerbetoon aan Jan Kooi, mede-eigenaar van Elpee Groningen, die deze week veel te jong overleed, twee stickers van de winkel waar hij zijn eerste plaat kocht. Zoals in zijn bijdrage aan De platenzaak die mijn leven veranderde te lezen is, kocht Jan daar, toen hij 13 was, samen met zijn vader The Smoker You Drink, The Player You Get van Joe Walsh.

Radio Thie was een van de vele elektronicawinkels waar ook vinyl verkocht werd. Zoals uit de eerste sticker blijkt was de winkel aanvankelijk gevestigd aan de Herestraat om eind jaren 50 te verhuizen naar de Oude Ebbingestraat. De eerste sticker is een echte platenzaaksticker, de tweede een zegelsticker, bedoeld om te voorkomen dat mensen platen kwamen ruilen die ze al beluisterd hadden. Dat moest je maar in de winkel doen voor je hem kocht.

Radio Thie aan de Oude Ebbingestraat 38-40. Bron: Beeldbank Groningen

Radio Thie is in 2014 uitgeschreven uit de Kamer van Koophandel, maar vinyl zal er toen al wel niet meer in het assortiment gezeten hebben.

Jan leeft voort in mijn platenkast!

Jan Kooi in Elpee Groningen aan de Oosterstraat. Beeld: 3voor12

Met dank aan Evert Nijkamp die me de afbeeldingen van de stickers stuurde.

Platenzaakstickers #373

 

Elvy
Hoekenes 1
Amsterdam - Tuinstad Osdorp

Op voorzijde hoes, De Leidse Sleuteltjes, LP, De Leidse Sleuteltjes o.l.v. Henk Franke, CNR LP 25024 (Nederland, 196?)

Elvy
Hoekenes 1
Tel. 190150
Amsterdam

Op achterzijde hoes, After Tea, 7", Not Just A Flower In Your Hair, Decca AT 10 288 (Nederland, 1967)

 

Twee stickers van Elvy in Amsterdam Osdorp. De eerste volgens de klassieke wijze, zwarte tekst op goudkleurige achtergrond, en de tweede wat moderner. 

Elvy was een familiebedrijf dat zich als een van de eerste vestigde in de winkelstraat in Osdorp. Dat zal ergens aan het eind van de jaren 50, begin jaren 60 zijn geweest. Aanvankelijk was het een elektronicawinkel en heette die Radio Elvy, zoals meer elektronicawinkels in die tijd. Zoals gebruikelijk verkocht de winkel behalve geluidsapparatuur ook geluidsdragers. Uit de platen waar de stickers op zitten, valt op te maken dat dit een redelijk breed assortiment was. De oorsprong van de naam is niet te traceren, maar is waarschijnlijk een samenvoeging van de eerste twee letters van elektronica en de eerste twee letters van de familie die het bedrijf runde.

Radio Elvy. Bron: Denkend aan Osdorp

Later werd het een lampenwinkel en verdween het vinyl vermoedelijk uit het assortiment. De winkel is eind 2014 opgeheven.

Elvy Licht. Bron: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam

Comeback van de singer-songwriter

 

Het begint langzaam aan een mooie serie te worden, de muziekreeks van de Groningse uitgeverij kleine Uil. Na twee eerdere delen van de hand van Wiebren Rijkeboer en een deel van Edwin Hofman, verscheen in maart deel 4. Nadat Rijkeboer zich eerder stortte op singer-songwriters uit de jaren zeventig en Amerikaanse psychedelische bands uit de jaren zestig, richt hij zich in zijn laatste boek op de singer-songwriters uit de jaren tachtig en negentig. Daarmee bestrijkt hij inmiddels 40 jaar aan, vooral Amerikaanse, muziek. Alleen in dit laatste deel permitteert hij zich enkele uitstapjes naar het Verenigd Koninkrijk (Elvis Costello en Peter Bruntnell) en Australië (Nick Cave), maar die passen dan ook precies in het genre dat in dit boek centraal staat.

Zoals Rijkeboer in zijn inleiding schrijft verdwijnen de singer-songwriters en countryrock eind jaren zeventig nagenoeg van de radar. Dat heeft vooral te maken met de opkomst van punk en new wave. En als het genre dan weer langzaam opkrabbelt, bereikt het de Nederlandse muziekpers (Muziekkrant Oor) nauwelijks omdat de artiesten geen onderkomen vinden bij de grote platenmaatschappijen en hun werk uitbrengen bij kleine Amerikaanse labels, die nauwelijks een distributienetwerk in Europa hebben. Dat verandert in de jaren negentig als het genre onder de vlag van americana en alt.country een nieuwe opleving heeft en in 1999 het tijdschrift Heaven het licht ziet en regelmatig aandacht aan het genre schenkt. Dat er in de tien jaren die daaraan vooraf gingen ook het nodige verscheen wat de moeite waard is, blijkt bij lezing van het boek.

In de van hem herkenbare stijl – enthousiaste stukjes van 3 à 4 pagina’s boordevol informatie – behandelt Rijkeboer 53 platen die zijns inziens de moeite waard zijn. Naast bekendere namen als Neil Young (Freedom), Bob Dylan (Time Out of Mind), Steve Earle (Guitartown), Lou Reed (New York), Johnny Cash (American Recordings) en Bruce Springsteen (The River), zitten daar ook veel onbekendere artiesten tussen. Schijnbaar had Rijkeboer zijn eigen kanalen om ook deze zeldzame pareltjes in het singer-songwriter genre aan zijn collectie toe te voegen. Want de behandelde platen staan natuurlijk allemaal in zijn platenkast en dan bij voorkeur op vinyl. Dat daar af en toe ook een cd tussen staat neemt hij, en ook de lezer, graag voor lief. Het gaat tenslotte om de muziek die er op staat. In de periode die hij behandelt verdween het vinyl nagenoeg van de markt en waren het met name de grotere artiesten die hun werk nog op de ouderwetse langspeelplaat uitbrachten. Gelukkig werd later het nodige alsnog op vinyl uitgebracht. Zo verscheen het prachtige AKA Grafitti Man van John Trudell, dat in 1992 uitsluitend op cd uitkwam, in 2017 ter gelegenheid van Record Store Day voor het eerst op (dubbel) vinyl. Gitarist Jesse Ed Davis speelt een belangrijke rol op die plaat en kwam ook al in het boek over singer-songwriters uit de jaren zeventig regelmatig voor als sessiemuzikant en met zijn eigen derde lp Ululu. T-Bone Burnett is de enige artiest die zowel in het eerste singer-songwritersboek als in Rootsrock een plaatsje heeft weten te veroveren. In de jaren zeventig met de lp The B-52 Band & The Fabulous Skylarks en in Rootsrock met T-Bone Burnett. In het laatste boek keert hij ook veelvuldig terug als sessiemuzikant en producer. Een rol die in het eerste boek voor Leon Russell was weggelegd

Rijkeboer slaagt er in om binnen de beperkte ruimte die hij zichzelf oplegt een zee aan informatie te verwerken. Voor aleer de plaat waar het om draait aan de orde komt, heb je al een korte levensgeschiedenis van de artiest gelezen, ben je op de hoogte wat er eventueel al eerder is uitgebracht. Dan volgt nog de plaat waar het om draait, waar die is opgenomen en met wie en licht hij er enkele songs uit en sluit Rijkeboer af met later verschenen werk dat de moeite waard is. Dat al deze informatie niet tot saaie opsommingen leidt is te danken aan de prettige manier van schrijven van Rijkeboer.

Net als bij zijn vorige boeken, nodigt ook dit boek weer uit om je eigen collectie aan te vullen. De opzet van het boek leent zich er dan ook uitstekend voor om na elk stukje even op Spotify een indruk te krijgen van de plaat en vervolgens op discogs te kijken of die nog aan te schaffen is. Ik heb in ieder geval nadat ik het boek in sneltreinvaart heb uitgelezen de eerste bestellingen al weer binnen en een lijstje met namen en titels paraat voor als de platenzaken weer gewoon opengaan. Op de winkelafspraken van de afgelopen weken kwam het alvast goed van pas. Rootsrock zal voorlopig nog niet in de boekenkast verdwijnen, maar ligt, net als de andere boeken uit de muziekreeks, niet ver van de stereo om bij beluistering van de aanwinsten de stukjes nog eens terug te lezen en nieuwe inspiratie op te doen. 

 

Wiebren Rijkeboer – Rootsrock: 53 singer-songwriters in de periode 1980-2000 die rockten

Uitgeverij kleine Uil, ISBN 978-94-93170-40-7

Prijs: 18,50 euro

 

Verschenen in: Platenblad, nr. 259, 17 april t/m 28 mei 2021