LP top 10 1988

In het laatste nummer van Platenblad van het jaar, wordt traditioneel teruggeblikt op de beste platen van 30 jaar geleden. Ik leverde onderstaand lijstje in. Wil je ze allemaal lezen, dan is het hele nummer te koop bij de betere platenzaak.

1. The Beasts Of Bourbon – Sour Mash

2. Arno – Charlatan

3. Sonic Youth – Daydream Nation

4. Dinosaur Jr – Bug

5. Guy Clark – Old Friends

6. Spacemen 3 – Playing With Fire

7. Drivin’ n’ Cryin’ – Whisper Tames The Lion

8. Keith Richards – Talk Is Cheap

9. Masters Of Reality – Masters Of Reality

10. Green On Red – Here Comes The Snakes

Net als 1987 is 1988 een goed jaar voor onstuimige gitaarmuziek, waarvan er aardig wat in mijn top 10 belanden. Het viel nog niet mee om de longlist van 15 platen terug te brengen tot 10. Fisherman’s Blues van The Waterboys heeft een fantastische A-kant, maar zakt op de B-kant toch aardig in. Neil Young is weer terug aan het firmament, maar heeft toch net te veel flauwe opvullers op This Note’s For You. Surfer Rosa van The Pixies haalt het niet bij de platen die wel een plaatsje wisten te veroveren. Circus Of Power knalt er op hun debuut lekker in en was de laatste die afviel en ook Nick Cave’s Tender Prey haalde het net niet, al bevat de plaat een aantal prachtnummers.

In 1988 hadden vast ook Prince, R.E.M en Dwight Yoakam of Steve Earle mijn lijstje gehaald. De eerste twee blijken toch niet echt bestand tegen het voortschrijden van de tijd en ook de andere twee draai ik nauwelijks meer.

Dit jaar ook geen Nederlandse bands in de top 10. Arno blijft ten slotte een Vlaming of nog beter, een Europeaan. Claw Boys Claw maakte wel een prachtige plaat met covers van Nederlandse hits, maar het originele werk krijgt voorrang in de lijst. Dan komt Sweet Life van God nog het dichtst bij. Herman Brood doet met Yada Yada weer een poging tot een comeback, die nog niet eens slecht is en Fatal Flowers is op Johnny D. Is Back niet op zijn best. Zo blijven uiteindelijk bovenstaande 10 platen over.

Helemaal bovenaan prijkt de tweede plaat van de Australische Beasts Of Bourbon. Hij is een stuk minder krakkemikkig opgenomen dan het debuut, wat vooral de stem van Tex Perkins ten goede komt. De onderhuidse spanning in het ingehouden gezongen The Hate Inside is daardoor duidelijk voelbaar, terwijl hij in de opener Hard Work Drivin’ Man en het direct daarop volgende Hard For You alle frustratie en agressie de vrije loop laat. Dat alles opgesierd met het vertrouwde gitaarwerk van Kim Salmon en de dit jaar overleden Spencer Jones op een basis van Scientists bassist Boris Sujdovic en oud-collega James Baker op de drums. Dat The Beasts hun klassiekers kennen blijkt uit de cover van Merle Haggard’s Today I Started Loving You Again. Maar die krijgt in Australische handen toch heel andere lading.

Arno heeft op zijn tweede solo LP TC Matic compagnon Jean-Marie Aerts wederom aan zijn zijde. De plaat bevat een spectrum aan stijlen. Op opener Jive To The Beat roept de prachtige accordeon direct  Franse sferen op, terwijl afsluiter Tango De La Peau met Zuidamerikaans temperament ten gehore wordt gebracht. De plaat bevat daarnaast een van de mooiste Brel covers in Le Bon Dieu en Black Doll had met het herkenbare gitaargeluid van Aerts op geen enkele T.C. Matic plaat misstaan. 

Sonic Youth weet met Daydream Nation vier plaatkanten te boeien. Kant 1 bevat in Silver Rocket wellicht een van hun meest toegankelijke nummers, terwijl het toch typisch Sonic Youth blijft. Wat mij betreft hun meest constante en beste LP en vandaar ook op de derde plaats, al maakte Dinosaur Jr daar ook lang aanspraak op. Op hun derde langspeler valt het allemaal op zijn plaats. Met Freak Scene als opener wordt direct de toon gezet uiteindelijk culminerend in totale chaos in Don’t.

Op nummer 5 een vreemde eend in de bijt. Wie dacht dat Guy Clark zijn debuut niet meer zou evenaren, moet deze eens opzetten. Ik neig er inmiddels naar dat dit zijn beste is. Goed geproduceerd met de juiste muzikanten. Met de herkenbare stem van Emmylou Harris op een aantal nummers als ondersteuning dist Clarke het ene na het andere prachtige verhaal op.

Spacemen 3 ontdekte ik pas vorig jaar. Playing With Fire is de logische opvolger van The Perfect Prescription en is zo mogelijk nog hypnotiserender, bij vlagen haast religieus. Het kabbelt allemaal super relaxt en bedwelmend voort, kortstondig onderbroken door het stevigere Revolution.

Whisper Tames The Lion is de tweede langspeler van het dan nog als trio opererende Drivin’ n’ Cryin’. Heerlijke hardrockers worden afgewisseld met mooie countrydeuntjes en zanger/gitarist Kevn Kinney brengt het allemaal even overtuigend. Het ene nummer schreeuwt hij de longen uit zijn lijf om vervolgens beheerst en ingetogen voor de dag te komen. Het is de uitvoering van deze combinatie die de plaat meer maakt dan de som der delen.

Nu de Rolling Stones het al een aantal jaar productief op een lager pitje gezet hebben, moet Keith Richards zijn ei wel kwijt in een soloproject. Al zijn invloeden komen aan bod met als constante factor de sublieme uit duizenden herkenbare riffs van Richards zelf en de strakke, droge klappen van Steve Jordan. Het solowerk van Mick Jagger verbleekt er naast: Talk Is Cheap!

De enige debuut LP in de top 10 is die van Masters Of Reality, een band rond zanger/gitarist Chris Goss. Hij zal de komende jaren nog van zich doen spreken als producer van Kyuss en Queens Of The Stoneage en geeft hier alvast een voorproefje van zijn handelsmerk: de desertsound. Een kolfje naar de hand van producer Rick Rubin.

De lijst sluit af met alweer de zesde plaat van Green On Red, die inmiddels is teruggebracht tot het duo Dan Stuart en Chuck Prophet. Net als de voorganger is deze geproduceerd door Jim Dickinson, ditmaal ondersteund door Joe Hardy. De damesachtergrondkoortjes die op The Killer Inside Me af en toe opdoken, zijn gelukkig achterwege gelaten. Prophet laat horen van alle markten thuis te zijn en wisselt schijnbaar moeiteloos scheurende solo’s af met slide, stevige riffs en het betere countrywerk.

Als dit niveau wordt doorgetrokken in 1989 ziet het er volgend jaar veelbelovend uit.

Platenzaakstickers #338

Disco De Man
Winkelcentrum Stein
Muntstraat 20 Maastricht
Marktstraat 2 Beek

Op voorzijde hoes, Walkers, 2 LP's, 10 Jaar, Killroy 25003/25004 (Nederland, 1975)

Deze sticker van een vinylketen in Zuid-Limburg werd me toegestuurd door Dick Doesburg, die hem tegenkwam bij Concerto.

Een typische jaren zeventig vormgeving: fel groen en een lekker vette letter, uitsluitend in kapitaal.

Het Maastrichtse filiaal zat schuin tegenover Goosen (sticker 217). Op het blog Verdwenen zaken in Maastricht wordt melding gemaakt van nog twee platenzaken in dezelfde straat: Disco Danser en Disco-King. De laatste was een kledingzaak die ook vinyl verkocht. Het maakt in ieder geval duidelijk dat de naam Disco favoriet was voor een platenzaak in die contreien en dat er nog Maastrichtse stickers missen. Eigenaar was waarschijnlijk de heer of mevrouw De Man.

De winkel in Maastricht bestond al in 1970, getuige een melding in een stuk van Ettienne Kuypers over 50 jaar Rolling Stones. Hij vermeldt daar dat hij met twee vrienden in Disco De Man naar Get Your Ya-Ya's Out! luisterde. Het lijkt er dan ook op dat de keten zich vanuit Maastricht heeft verspreid naar Stein en Beek. Disco De Man had getuige de plaat die Ettienne Kuypers luisterde een redelijk alternatief aanbod, maar daarnaast ook lokale bands als The Walkers in het assortiment.

In de jaren tachtig is de Maastrichtse vestiging van Disco De Man een filiaal in de Free Record Shopketen geworden. Het filiaal in Stein bestond in ieder geval al in 1973 en nog in 1984, zo blijkt uit een knipselarchief. Er werden ook kaarten voor concerten in de regio verkocht. Alles wijst er op dat de filialen in Beek en Stein na de overname in Maastricht ophouden te bestaan.

Platenzaakstickers #337

Platenboetiek Frans Lenferink
Wilhelminastraat 2-4
Dalfsen
Telefoon 05293-2726

Op voorzijde hoes, The Babys, LP, Broken Heart, Chrysalis 51-1150 (Nederland, 1977)

Na Decor, een winkel die mode en vinyl combineerde, de tweede winkel in Dalfsen waar je voor platen terecht kon. Aan de stickers is gezien de combinatie van de lettertypes geen professionele vormgever te pas gekomen.

Op het eerste gezicht lijken we hier van doen te hebben met een heuse platenwinkel. Een tweede sticker op de hoes maakt echter duidelijk dat de winkel onderdeel was van de elektronicaketen Expert.

Het leek ook al te mooi om waar te zijn: een platenzaak in Dalfsen verspreid over twee winkelpanden. In ieder geval maakt de naam Platenboetiek duidelijk dat er een afzonderlijke afdeling voor vinyl was in de Expert winkel van Frans Lenferink. Wellicht was de winkel aanvankelijk een radio/televisiewinkel met, zoals wel vaker voorkomt, ook vinyl in het aanbod. Later is Lenferink dan aangesloten bij de Expertketen, die in de meeste filialen ook platen verkocht.

In 2015 zijn de Expertwinkels in Dalfsen en Ommen gefuseerd met als vestiging Ommen. Het vinyl zal tegen die tijd al wel uit de winkel verdwenen zijn.

Of wie hier te maken met dezelfde Frans Lenferink die drummer was in de lokale bluesband Southern Style heb ik helaas niet kunnen achterhalen, net zo min of Frans familie is van de in Dalfsen geboren Jan Lenferink, die vooral bekend genoot als presentator van het praatprogramma RUR dat in de jaren tachtig op de Nederlandse publieke omroep werd uitgezonden. Het is dan ook een veelvoorkomende achternaam in die contreien.

Ook deze stickers komen uit een schenking van Edwin van Delden aan het platenzaakstickerarchief.

Platenzaakstickers #336

Smit & Scherpenhuisen
Gen. Cronjéstr. 141
Haarlem - Tel. 52381
De zaak voor beeld en geluid

Op achterzijde hoes, Gert en Hermien Timmerman, LP, De Gert Timmerman Show, CNR KLP 4210 (Nederland, 1967)

Een complete afscheursticker, deze inzending van Pierre Gouweloos. De enige toevoeging buiten de reguliere adresgegevens is een ultrakorte opsomming van de handelswaar van Smit & Scherpenhuisen. Een duidelijk voorbeeld van de elektronicawinkels die naast radio's en televisietoestellen ook vinyl in het aanbod hadden. Echt gebruik maakte de firma niet van het afscheurdeel, alleen de prijs is ingevuld. Wel wordt duidelijk welke andere gegevens normaliter vermeld werden: de titel van de plaat en een plaatmerk en nummer. Dat laatste twee velden bevatten waarschijnlijk de gegevens om een nieuw exemplaar te bestellen.

De winkel van Smit & Scherpenhuisen bevond zich in Haarlem-Noord in een lange winkelstraat tussen de Transvaalbuurt en de Indische buurt Zuid. Een bewijs te meer dat in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw in elke buurt vinyl aangeschaft kon worden. Getuige advertenties in het Haarlem's Dagblad bestond de winkel al in de jaren vijftig. Ook werd er veelvuldig in lokale adresboeken geadverteerd, zoals in die van 1970 van Bloemendaal. Hieronder de desbetreffende advertentie.

Hieruit blijkt niet alleen dat Smit & Scherpenhuisen zich ook op de buitengebieden van Haarlem-Noord richtte, de advertentie maakt bovendien duidelijk dat grammofoonplaten een essentieel deel van het assortiment uitmaakte. Zoals veel van dit soort winkels delfden ze in de jaren zeventig en tachtig het onderspit tegen de elektronicaketens met filialen door het hele land.

In het pakket plakkerplakkers dat Erwin van Delden mij onlangs schonk, zit er ook nog een van Smit & Scherpenhuisen. Zo ziet die er dus uit als het onderste deel is afgescheurd.

Op achterzijde hoes, Various Artists, LP, De 12 Allerbeste! Een Dozijn Gouden Hits Op Één Plaat, Philips 625 322 QL (Nederland, 1964)

Afgaande op de platen waar beide stickers op zitten, bekruipt me het vermoeden dat Smit & Scherpenhuisen vooral het meer populaire genre op vinyl verkocht.

Platenzaakstickers #335

Paul's Music Center
Sluis - Kapellestraat 30 - tel. 1376
Brugge - Zuidzandstraat 27 - tel. 335924
Hulst - Grote Markt 8 - tel. 4550

Op voorzijde hoes, De Strangers, LP, Vader Grijzenbaard, Omega International 143.018 (België, 1978)

Een typische jaren zeventig sticker wat betreft vormgeving: felle kleuren en vette letters. Centraal staat de G-sleutel met aan het uiteinde bloemblaadjes of vijf vette vingers? Vooralsnog de eerste keten platenzaken die grensoverschrijdend actief is, al liggen Sluis en Brugge dichterbij elkaar dan Sluis en Hulst.

Zoals uit de naam van de winkel is op te maken, is Paul de eigenaar van een drietal onvervalste platenzaken, waarbij het assortiment wellicht speciaal is toegesneden op de regio getuige de plaat waar deze sticker op zit. De Strangers zongen in het plat Antwerps en in de meeste gevallen waren de teksten nogal aan de schuine kant. Wat dat betreft passend dat deze plaat in Sluis verkocht werd, alwaar het platenimperium van Paul begon, als de volgorde van plaatsnamen op de sticker chronologisch is.

Ook deze winkel komt weer ter sprake op het blog van Pierre Gouweloos naar aanleiding van een nostalgische ronde door Zeeuws Vlaanderen. Eigenaar van de keten was Paul Metz, zo wordt duidelijk uit een artikel in De Stem van 14 november 1978. Metz, ook wel pornopaultje genoemd, was vooral bekend als eigenaar van een aantal sexzaken in Sluis, wat die plaats als vertrekpunt voor de andere filialen zou verklaren. In 1982 wordt de winkel nog genoemd als verkoopadres van kaarten voor Torhout/Werchter. Waarschijnlijk heeft Metz niet lang daarna de platenzaken van de hand gedaan. Pierre Gouweloos vermeldt in zijn blog dat de zoon van Paul nog een 'shop met digitaal vermaak' in Sluis heeft.

Platenzaakstickers #334

Musikhuset
Einer Christiansen
Algade 44
4760 Vordingborg
(03)770837

Op hoes, Kenny, 7", Fancy Pants, RAK 196 (Denemarken, 1975)

Een tweede sticker van een winkel waar vinyl verkocht werd in Denemarken. Ook in Denemarken kenden ze het Muziekhuis, blijkens deze sticker die Jeroen Vedder stuurde. Het heeft daar echter ook nog de betekenis van concertzaal. De sticker is in de klassieke opmaak van zwarte letters op een goudkleurige achtergrond met een zwarte rand. Op de sticker is een banier met daarop Musikhuset. Aan de linkerkant is een bard met een lier afgebeeld, zoals die ook voorkomt in Asterix. Daarnaast is nog een maan en ster te zien.

Waarschijnlijk werden in het Deense muziekhuis, net als de Nederlandse equivalent, vooral muziekinstrumenten en bladmuziek verkocht en was er daarnaast een kleine klassieke collectie om de beginnende en gevorderde muzikant verder op weg te helpen en een bakje met de singles uit de hit- en tipparade. Een zoektocht op internet levert toch nog het een en ander over de winkel op, al zijn zowel voor- als achternaam van de eigenaar, net als de winkelnaam, vrij veel voorkomend in Denemarken.

Op bovenstaande foto, afkomstig van een Deense archiefsite, is het interieur van de winkel aan Algade 44 te zien, net na de verhuizing in 1969. De winkel was daarvoor gevestigd op nummer 27 in dezelfde straat. In hetzelfde archief is nog terug te vinden dat de winkel in 2003 nog bestond en dat er dan inmiddels ook een cd-afdeling was. Inmiddels zal de winkel ter ziele zijn, anders was ik vast wel op een website gestuit.

Platenzaakstickers #333

Deze grammofoonplaat is gekocht bij
H. Roeks
Geleenstraat 12-37
Heerlen
Waar kenners keus maken
Ruiling alleen mogelijk tot ............
Indien verzegeling niet verbroken is.

Op voorzijde hoes, Kayak, LP, Kayak, EMI 5C 062-24993 (Nederland, 1974)

Een record aan tekst op deze sticker, die Harry Prenger me toestuurde. Wordt meestal volstaan met de naam van de winkel(eigenaar) en het adres van de winkel, hier wordt bovendien duidelijk gemaakt wat de koper in handen heeft, dat het een zaak voor de echte kenner is, dat er een beperkte tijdspanne is na aankoop waarin de plaat geruild kan worden, maar dat hij dan nog niet uit de hoes gehaald mag zijn. Waarschijnlijk was de winkeleigenaar of -bediende het ten tijde van deze lp al beu om op elke plaat de datum in te vullen tot welke de plaat geruild kon worden, want de ruimte boven de stippellijn is leeg.

De nummering van het adres suggereert dat Concerto hier nog een puntje aan kan zuigen wat betreft breedste platenwinkel. Niets is echter minder waar, Roeks had niet de panden van nummer 12 tot en met 37 volgepakt met platen, maar was op nummer 12 en 37 aanwezig.

Het begin van de winkel is terug te vinden in een overzicht van firma's in Geleen van de Heemkundevereniging Geleen Stad. Daar duikt de naam Roeks als eerste op in 1946, dan nog gekoppeld aan de naam Richterich als muziekhuis en zonder adres. Een tweede vermelding van Richterich & Roeks dateert uit 1950 en is dan gelegen aan de Geleenstraat 3. Het betreft dan een muziekhandel waar naast instrumenten en bladmuziek ook grammofoonplaten gekocht kunnen worden. Bovendien is er dan een filiaal aan Akerstraat 188 in Hoensbroek. In datzelfde jaar gaat de firma zich op elektronische apparatuur richten. En daar houdt het in het overzicht op.

Het ligt voor de hand dat Roeks zonder Richterich is verder gegaan. Uit een krantenartikel op het blog van Pierre Gouweloos blijkt dat Hein Roeks in 1955 met Toos Terra is getrouwd. Op diezelfde dag maakte Toos haar debuut in de platenzaak. Wellicht wisselde het echtpaar elkaar af in de twee filialen die de platenzaak in de Geleenstraat op nummer 12 en 37 had. De electronica en de muziekinstrumenten en bladmuziek waren inmiddels uit het assortiment verdwenen. Begin jaren tachtig kregen de twee filialen van Roeks in de Geleenstraat concurrentie van platenzaak Satisfaction. Toch heeft Roeks het nog tot eind 1990 volgehouden. Dat zal vooral te verklaren zijn uit het feit dat de firma Roeks zich vooral richtte op klassieke muziek. Er was ook wel popmuziek te krijgen, maar volgens Toos Roeks was dat geen blijvende muziek. 'Vieze vuile hardrock' kwam er bij Roeks echter niet in.

Na sluiting bleef Toos Roeks boven de winkel op nummer 37 wonen. Onder vertegenwoordigers van platenlabels was ze een geliefd persoon, zo blijkt uit een ander bericht op het blog van Pierre Gouweloos, naar aanleiding van een bezoek met een paar oud-collega's aan mevrouw Roeks. Onder de vertegenwoordigers stond zij bekend als Ma Roeks. Bij bezoek aan de winkel konden de vertegenwoordigers altijd rekenen op een hartelijk welkom met koffie en brood. En ook nu werden de oudgedienden ontvangen met een kop koffie en een stuk vlaai.

Platenzaakstickers #332

Quispel
Bergweg 248
Rotterdam

Op hoes, The Hotcha Trio, 10", Harmonica Highlights, Philips P 10 004 R (Nederland, 195?)

Een mooie, ronde sticker in de vorm van ... een vinylplaat, deze inzending van Jeroen van de Beek.

Quispel begon in 1865 als pianohandel. Aanvankelijk nog samen met G. Litzau aan de Weste Wagenstraat in Rotterdam, vanaf 1880 zelfstandig aan Oostsingel 1. Via de Goudschesingel, komt de pianowinkel uiteindelijk op de Heemraadssingel terecht. In 1941 opent Quispel een filiaal, gespecialiseerd in 'radio-apparaten, gramofoons en aanverwante artikelen' aan de Bergweg. Dit alles is op te maken uit de krantenberichten op een overzichtswebsite van pianofabrikanten in Nederland. De pianohandel bleef gevestigd op de Heemraadssingel en had inmiddels ook al een filiaal aan de Dordtschelaan.

Uit een advertentie in het Vrije Volk van 30 april 1947 blijkt dat aan de Dordtschelaan de piano's langzaamaan verdrongen werden door radio's en gramofoons.

Op Flickr is ook nog een mooie papieren hoes van de firma te vinden, die waarschijnlijk uit de beginjaren vijftig dateert.

Hoe lang de winkel bestaan heeft is niet te achterhalen. Er was in de jaren zestig nog een M. Quispel Radiohandel actief aan de Katendrechtse Lagedijk, maar of dat familie van de oprichter van de pianohandel is, is niet duidelijk

TOEVOEGING 25 APRIL 2019

Quispel
Bergweg 248
Dordtschelaan 98
Rotterdam

Op label, Bob Scholte, 10" Shellac, Te Jong, Omega 21.600 (Nederland, 195?)

Deze sticker is bijna identiek aan de bovenste sticker maar in negatief afgedrukt, al kan het natuurlijk ook de bovenste zijn die in negatief is afgedrukt! Maar aangezien op deze ook het adres van het filiaal aan de Dordtschelaan is toegevoegd, zal dit een opvolger van de bovenste zijn.

Platenzaakstickers #331

Wastora

Op voorzijde hoes, Ben Cramer, LP, My Love Songs, Omega International OM 444.108-G (Nederland, 1976)

In een mail als reactie op platenzaaksticker 329 van Radio- en muziekhandel G. Molenaar attendeerde Fred van Essen mij al op nog een loot van de Molenaardynastie: Wastora in Zaandam. En bij toeval zat bovenstaande sticker bij het pakket platenplakkerplaten dat Edwin van Delden mij vlak daarna overhandigde.

Wastora staat voor Wasmachines, Stofzuigers en Radio's. De winkel heeft een eigen lemma op Wikipedia. De winkel werd in 1953 opgericht door de broers Cees en Klaas Molenaar, die in 1948 al een groothandel in elektrische apparatuur waren begonnen onder de naam ElectroZaan. In 1953 namen zij de radiowinkel van P. Heij aan de Westzijde 51 in Zaandam over. 'Naast het elektro-assortiment specialiseerde Wastora zich ook op andere gebieden, waaronder sport, goud en zilver, meubelen, kleding, geluidsdragers, fotografie, optiek, verlichting, rijwielen, parfumerie.' Zo is te lezen op Wikipedia, voorwaar een breed gesorteerde nering. In 1972 namen de broers Molenaar het noodlijdende AZ '67 over. De huldiging toen AZ '67 in 1981 kampioen werd in de eredivisie vond dan ook op het bordes van Wastora plaats. Ook figureerde de winkel in 1971 in de verfilming van Jan Wolkers' Turks Fruit. Inmiddels was ook het belendende winkelpand op nummer 53 bij de winkel getrokken.

Eind jaren tachtig openden de gebroeders onder naam Wastora Elektro filialen in Den Helder, Haarlem, Beverwijk, Utrecht en Zwolle. In 1992 werd de keten overgenomen door It's Electric (later It's) en Megapool. De familie Molenaar bleef eigenaar van het pand in Zaandam, tot het op 30 augustus 1990 door een brand volledig verwoest werd. Daarmee hield Wastora op te bestaan.

Fred herinnert zich nog dat hij Robert Cray interviewde in de Zaandamse (oer)vestiging, toen die daar een instore gaf. 'De Amerikaanse bluesgigant en zijn band, verbaasd lachend tussen de horden gillende dertienjarige schoolmeisjes die in de middagpauze op het spektakel afkwamen, het was een mooi gezicht', zo schrijft hij.

De (oer)vestiging van Wastora op de Westzijde 51-53 in Zaandam

Platenzaakstickers #330

G. Poldervaart
Hagedoornweg 68-70
Telefoon 60021
Amsterdam-N.
Gramofoonplaten worden beslist niet geruild!

Op hoes, ???, 10", ??? (???, 195?)

Vanochtend weer een flink pakket met bestickerde platen en hoezen van Erwin van Delden overhandigd gekregen en daar zat deze tussen. Na Pick-Up en De Jong, de derde winkel in Amsterdam-Noord waar platen gekocht konden worden. Er zit een plaat in de hoes, maar die is van een ander label dan het op de hoes vermelde Philips en bevat bovendien een sticker van een andere platenzaak in Amsterdam.

Poldervaart zat ongeveer om de hoek van Pick-Up, die zoals de naam al verraadt een échte platenzaak was. De winkel van Polderman wordt nog vermeld in een onderzoek van de Dienst Onderzoek en Statistiek van de Gemeente Amsterdam naar winkels in de Van der Pekbuurt in 1975 en 2010. Poldervaart hoort niet bij de twee winkels uit 1975 die er in 2010 nog waren. De winkel wordt gekwalificeerd als een wit- en/of bruingoedwinkel en kan dus onder de noemer radiozaken geschaard worden. Dat blijkt ook uit een advertentie van de Novak radio-gramofooncombinatie in Het Parool van 9 november 1953.

De advertentie is nog een stuk groter dan hier afgebeeld en bevat alle adressen in Amsterdam waar de combinatie te bekomen was. Radio Poldervaart is de enige in Amsterdam-Noord! De sticker op zich is niet bijzonder, wellicht dat de échte platenzaken er meer werk van maakten (een onderzoekje waard, mocht ik er nog eens tijd voor hebben). Opvallend is wel de toevoeging van het woord 'beslist' in de afsluitende zin. Meestal wordt volstaan met de mededeling dat platen niet geruild kunnen worden, maar in Amsterdam-Noord behoefde dat schijnbaar enige nadruk.

Momenteel is er bij mijn weten geen platenzaak meer in Noord, al is er wel een aantal kringloopwinkels die tweedehands vinyl verkopen. Wordt het niet eens tijd voor weer een echte platenzaak in Noord!

Platenzaakstickers #329

Radio- en Muziekhandel
G. Molenaar
Burg. Mooystraat 16
Castricum
Telefoon 373
Postgiro 635130
Grammofoonplaten worden niet geruild!

Op hoes, ???, 7", ??? (195?)

In het labelhoesje van Decca zit een single van Kenny Rogers uit 1976, maar dat is niet de originele single die er in hoort. Het hoesje zal ergens uit het eind van de jaren vijftig zijn. Ook de eenvoudige opmaak van de sticker wijst op die datering.

Molenaar is een van de vele radiozaken die ook vinyl verkocht en in dit geval tevens muziekhandel was. Dat lijkt er op te wijzen dat er ook muziekinstrumenten en mogelijk bladmuziek verkocht werden. Twee vermeldingen in het stuk 'Popmuziek in de 60-er jaren in Castricum' op het blog van de Stichting Werkgroep Oud-Castricum wijzen ook in die richting. Er is sprake van een talentenjacht van Molenaar-Kaal en een optreden van Karin Kent in de zomer van 1966 in de platenzaak van Molenaar-Kaal in de Burg. Mooijstraat. Talentenjacht waren een manier van muziekhandels om hun instrumenten onder de aandacht te brengen van de lokale bandjes en om het musiceren te promoten. De tweede verwijzing maakt duidelijk dat hier sprake is van een heuse platenzaak.

Opvallend is vooral dat in het stuk sprake is van Molenaar-Kaal. Dat doet vermoeden dat de echtgenote van G. Molenaar zich met de platenverkoop bezig hield en de heer Molenaar zelf de radio's op zich nam. Het optreden van Karin Kent wijst er op dat de platenzaak zich met name op de jongeren in Castricum richtte. Molenaar moest in Castricum concurreren met de winkel van Vaalburg (platenzaaksticker 120), al verkocht die naast vinyl nog een heel ander assortiment.

Op de website van de Werkgroep is ook nog een aantal advertenties van de winkel te vinden.

De bovenste advertentie dateert uit 1961, de onderste uit 1968. In de tijd tussen beide advertenties is de naam Kaal dus aan de winkel toegevoegd. Of het een huwelijk van de heer Molenaar met mevrouw Kaal of een samenwerking tussen de heer Molenaar en de heer of mevrouw Kaal was, is niet duidelijk. De sticker op het hoesje dateert in ieder geval van voor 1961 aangezien er in 1961 inmiddels een 2 voor het telefoonnummer is toegevoegd.

Iets wat ik nog niet eerder tegenkwam is dat Molenaar ook radio's en pickups verhuurde. De laatste eventueel ook met 50 of 100 populaire platen!

Hoogstwaarschijnlijk is de winkel het slachtoffer geworden van de opkomst van elektronicaketens eind jaren zeventig, begin jaren tachtig. Er blijken in ieder geval aardig wat Molenaars in de platenbranche in Noord-Holland actief geweest te zijn. Op dit blog zijn er in ieder geval inmiddels al drie, waarvan er twee (Beverwijk en Amsterdam) in ieder geval familie waren.

TOEVOEGING 23 NOVEMBER 2024

Radio Molenaar
Burg. Mooijstr. 16, Castricum
Telefoon 2373 Postgiro 635130
Ruïnelaan 3, Bergen, tel. 2514
Grammofoonplaten worden niet geruild!

Op achterzijde hoes, Leo Fuld, 7", Leo Fuld at The Tuschinski-Theater, Telefunken HX 1012 (Nederland, 1956)

Uit deze inzending van Jeroen Jongeneel blijkt dat Molenaar ook een filiaal heeft gehad in het nabijgelegen Bergen.

Platenzaakstickers #328

Papelaria Restelo Discoteca
R. Duarte Pacheco Pereira 5-E
T. 611511
Lisboa

Op achterzijde hoes, Johnny Rivers, 7", Suzie Q, Liberty N-32-38 (Portugal, 1970)

Om nog maar even in de vakantiesfeer te blijven en de in Valencia gekochte bestickerde singles te verwerken, wordt bij deze Lissabon aan de lijst van plaatsen met een platenzaak in dit blog toegevoegd.

De plakbandsticker was dus ook in Portugal gemeengoed. Zoals gebruikelijk op dit soort stickers is het qua vormgeving geen bijzondere. De naam van de winkel staat tussen de handelswaren bovenaan met de adresgegevens tussen twee parallelle lijnen. Opvallend is dat de eerste letter van de winkelnaam in een cirkeltje staat. De toevoeging aan het huisnummer doet vermoeden dat de winkel niet op straatniveau zat.

Restelo is een wat chiquere wijk in Lissabon ten noorden van de monding van de Taag. Platen maakten slechts een deel van het winkelassortiment uit, daarnaast was het een kantoorboekhandel. Een combinatie die ik nog niet eerder ben tegengekomen. De Rua Duarte Pacheco Pereira is een winkelstraat met aan weerszijden een groenstrook waaraan vervolgens een winkelgalerij met daarboven een verdieping woningen. Restelo zat dus niet op een verdieping maar gewoon op de begane grond.

Van de winkel is helaas geen spoor terug te vinden op het internet. De platenzaken die in Lissabon nog te vinden zijn, bevinden zich aan de oostzijde van de brug over de Taag. Wellicht toch een iets te chique locatie voor een platenzaak?

Platenzaakstickers #327

Guateque
Discos
Padilla 6
Valencia

Op achterzijde hoes, Adamo, 7", Une Meche de Cheveux, La Voz de Su Amo EPL 14.273 (Spanje, 1966)

Zoals gebruikelijk probeer ik de vakantiestemming nog even vast te houden met een 'toeristische' sticker. Deze kocht ik, samen met nog wat bestickerde singles, bijna twee jaar geleden in Valencia.

Volgens een artikel in Las Provincias van 8 juli 2015 was Guateque de eerste échte platenzaak in Valencia. Dat betekent dat het eerste zaak was waar uitsluitend platen verkochten werden (en dus geen combinatie met wasmachines, radio's, tv's, bladmuziek of instrumenten). Guateque is Spaans voor feestje, instuif. De winkel opende op 15 juli 1965 dan ook feestelijk in aanwezigheid van diverse Spaanse artiesten, waaronder de beatgroep Los Brincos, die speciaal uit Madrid waren overgekomen. Alhoewel de winkel zich met name richtte op jongeren werd er ook klassieke muziek verkocht. Wat nog bijzonderder was, zo is in het artikel te lezen, is dat Guateque de eerste luistercabines had.

Het is jammer dat het artikel niet vermeldt wanneer de winkel ophield te bestaan, maar hij behoorde in ieder geval niet meer tot de zaken die momenteel in Valencia nog vinyl verkopen. Momenteel is er een hotel gevestigd, Casual Valencia de la Música, de link met muziek is er dus nog wel.

Om de vakantiestemming nog wat te verlengen, hierbij de hit van Los Brincos, A Mí Con Esas.

Platenzaakstickers #326

Deze plaat kan niet geruild worden.
Bij ons koopt u onbespeelde platen.
Wim Cornelissen
De Nieuwe Muziekhandel
Boterstraat 18
Tel. 2635
Alkmaar

Op hoes, Bobby Lewis, 7", Tossin' and Turnin', Odeon O 21 909 (Duitsland, 1961)

Op het eerste gezicht geen bijzondere sticker, deze inzending van 'Frommel', al staat er relatief veel tekst op. De naam van de winkeleigenaar is afgedrukt op een notenbalk met G-sleutel en een paar noten. De naam van de winkel wijst er op dat er instrumenten en bladmuziek werden verkocht, en daarnaast dus ook vinyl. Op een foto uit 1971 uit de beeldbank van het Regionaal Archief Alkmaar is echter sprake van een elektronicawinkel.

Uiterst links de elektronicawinkel van Wim Cornelissen

Cornelissen lijkt dus tussen 1961 en 1971 de overstap gemaakt te hebben van instrumenten en bladmuziek naar radio's en tv's.

De tekst op de sticker die vragen oproept is de zin 'Bij ons koopt u onbespeelde platen'. Dit zou betekenen dat Wim Cornelissen lege plaatjes verkoopt, zonder muziek er op. Wat hij bedoelt is dat de singles niet eerder afgespeeld zijn, vandaar dat je ze ook niet kunt ruilen (en als hij het echt serieus nam, dus ook niet kon luisteren in de winkel, maar wellicht had hij daar een apart exemplaar voor uitgekozen).

Op internet is ook nog te vinden dat Wim Cornelissen dirigent van Accordeonvereniging Vita Nova is geweest. Daar nam hij in 1963 afscheid. Wellicht heeft hij zich in de tijd ook uit de winkel terug getrokken en nam een zoon of dochter het over en ging onder dezelfde naam verder. Dit zou een verklaring kunnen zijn voor de overstap van muziekhandel naar elektronicawinkel.

Platenzaakstickers #325

Voor uw grammofoonplaten naar
P.A. Verkerk
B. de Bruïnelaan 56
Tel. 8347 & 8348
Zwijndrecht
Philips - Garrard wisselaars en grammofoons

Op label, Freddy, 7", La Paloma, Polydor 24 581 (Duitsland, 1961)

De eerste sticker uit Zwijndrecht, deze inzending van Hans Dinkelberg. De bekende sticker met kartelrand en zonder verder opsmuk, behalve dan de informatie dat Verkerk ook wisselaars en grammofoons verkocht. We hebben hier dus weer van doen met een audio-apparatuurwinkel die ook geluidsdragers verkocht.

De B. in het adres refereert niet aan een voorletter van De Bruïne (ja, inderdaad het trema hoort er op!) maar staat in dit geval voor Burgemeester. De winkel van Piet Verkerk bestaat nog steeds, zij het nu als elektrotechnisch bedrijf. Piet begon in 1923 bij zijn moeder in de huiskamer aan de Ringdijk 69 te Zwijndrecht een reparatie-inrichting voor rijwielen. Zo is te lezen op de website van de Verkerkloop. In 1926 verhuist hij naar een winkelpand op de Ringdijk 123 en voegt elektrische artikelen aan zijn assortiment toe. Daarnaast is het bedrijf ook actief als elektrisch installateur. Begin jaren dertig wordt het hoekpand op de Burgemeester de Bruïnelaan betrokken.

De heer en mevrouw Verkerk in de winkel aan de Burgemeester de Bruïnelaan

Uit de geschiedenis blijkt dat dat op een gegeven moment de hoofdactiviteit van het bedrijf wordt. Het installatiebedrijf is dan zo groot dat het op een apart adres wordt voortgezet. Daarnaast blijft de winkel voor platen en afspeelapparatuur bestaan en komt er zelfs een aantal filialen bij. De Verkerkloop werd in het leven geroepen bij het 50-jarig bestaan van het bedrijf.

De eigenaar en oprichter van het bedrijf overleed in 1961 (het jaar van de sticker), maar het bedrijf werd voortgezet en bestaat nog steeds. Het winkelgedeelte wordt in 1976 afgestoten en de winkels overgenomen. Maar het lijkt me sterk dat die vandaag de dag nog steeds bestaan.

Platenzaakstickers #324

PVBA Hit-parade
Offerandestraat
Antwerpen
Tel. 32.24.85

Op voorzijde hoes, Santa Esmeralda, LP, Don't Let Me Be Misunderstood, Philips 9120 236 (Nederland, 1977)

Versieringen te over op deze inzending van Pierre Gouweloos. De naam van de winkel is gedrukt op een notenbalk met G-sleutel en om duidelijk te maken dat er platen verkocht werden is er ook nog een afbeelding van een plaat toegevoegd. Verder de gebruikelijk adresgegevens, al ontbreekt er een huisnummer. Daarnaast is de afkorting PVBA opvallend. Aanvankelijk dacht ik dat de P voor platen, met een eventuele toevoeging stond, maar daar heeft het niets mee te maken. Het betreft een Publieke Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid. Voor degenen die hier meer over willen weten, klik op deze link.

Getuige de naam van de winkel, moest je hier niet zijn voor een lp of single van een artiest uit het alternatieve circuit. De plaat waar de sticker op zit, is hier voorlopig het bewijs van, al kan het tegendeel nog aangetoond worden. Santa Esmeralda bestormde in 1977 de internationale hitlijsten met de titeltrack van deze plaat. Die kon dus niet ontbreken in het assortiment van Hit-parade in Antwerpen-Noord. Aangezien er op het internet niets over deze winkel te vinden is, mag je er van uit gaan dat ie niet lang bestaan heeft. Wellicht dat de hits ook elders te krijgen waren.

Ik vraag me af hoe groot het assortiment van de winkel was. Zouden de platen als ze geen hit meer waren, uit de bakken gehaald of met korting verkocht worden? Het doet denken aan de sigarenboer op de hoek, de witgoed- of audiowinkel die ook de top 40 verkocht, waarbij twee bakken singles volstonden, eventueel aangevuld met een bakje tips voor de komende weken. Al nam Hit-parade ook de LP top 30 of meer in het assortiment op.

Platenzaakstickers #323

Het Platenhuis
Rikie Bult
Steenstraat 8
Telefoon 2008
Oldenzaal

Op label, The Beverley Sisters, 7", Little Drummer Boy, Decca FM 235 136 (Nederland, 1959)

Onlangs ontving ik weer een pakket platenzaakstickers van hofleverancier Stan Rijven, waaronder deze. Een platenhuis is geen onbekende in dit blog, ook Oldenzaal bleek er een te hebben. En met een mooie sticker. Zilveren belettering op een zwarte achtergrond en niet zomaar op een rechthoek, nee op een embleemachtige vorm, de krullen lopen zelfs in de sticker door.

De naam platenhuis duidt al aan dat we hier met een van de vroege platenspeciaalzaken te maken hebben. Een advertentie in Twènterlaand en -leu en -spraoke van 1957 maakt duidelijk dat er bij Bult nog meer te halen was.

De gramofoonplaten staan dan wel vooraan, maar ook voor koffergramofoons, bandrecorders en salonkasten kon men bij Bult terecht. Je mag aannemen dat het salonkasten met audio-inhoud betrof, anders wordt het wel een erg ruim assortiment. Gezien wat er over de winkel op internet te achterhalen is, lijkt het er op dat het Oldenzaalse platenhuis geen lang leven beschoren was. Wat advertenties uit de jaren vijftig en dan houdt het wel op.

Vinyl is here to stay!

Vijf jaar geleden verscheen ter gelegenheid van het 15-jarig jubileum van platenperserij Record Industry in Haarlem Passion for vinyl: a tribute to all who dig the groove (zie bespreking in Platenblad 201). Bij het 20-jarig bestaan ziet de toekomst er zonnig uit. Inmiddels is de opmars van vinyl doorgegaan en is er niet langer sprake van een tijdelijke opleving, zo is in het voorwoord van Passion for vinyl part II: an ode to analog te lezen. Het is zelfs de vraag of de vinylmarkt gezien de beperkte capaciteit van de wereldwijd aanwezige persen nog door kan groeien. Het is nu al vaak dringen bij de platenperserijen.

Robert Haagsma werd wederom op pad gestuurd, vaak vergezeld van Tim Knol, die verantwoordelijk is voor de prachtige begeleidende foto’s. Beiden zijn zelf besmet met het vinylvirus, dus zijn bekend met de afwijking van de geïnterviewden. De passie voor vinyl blijkt, en dat zal de lezer van Platenblad niet vreemd voorkomen, verschillende vormen aan te kunnen nemen. Haagsma blijkt van vele verzamelmarkten thuis, waardoor zo goed als het gehele muziekveld gedekt wordt. Het boek levert, net als het eerste deel weer een aantal smeuïge verhalen op van platenverzamelaars, artiesten, mensen uit de muziekindustrie, platenzaakeigenaren, dj’s en andere mensen met een passie voor vinyl. Daarbij nemen de Nederlandse verzamelaars maar een beperkte ruimte in het boek in en is dus ook over de landsgrenzen heen gekeken. Ook dit tweede deel gaat toepasselijk vergezeld van een 7” in het omslag, dit maal met twee nummers uit de catalogus van Norton Records (Hasil Adkins en Bloodshot Bill) en een van dj Ellen Alien.

Het is regelmatig jaloersmakend, waar de heren Haagsma en Knol allemaal terecht komen op hun tochten langs vinylliefhebbers. Hoogtepunt is wat mij betreft de broer van Rory Gallagher, Dónal. Hij beheert de nalatenschap van zijn in 1995 overleden broer, van wie hij ook 25 jaar de manager was. De broers woonden vroeger samen en Dónal kan dus alles vertellen over de muziekvoorkeuren en de omgang met vinyl van zijn broer. Rory bleek nogal slordig met zijn platen om te gaan. Er zat schijnbaar geen enkel systeem in zijn collectie en hij stopte gedraaide platen vaak in de verkeerde hoes. Dónal dacht zijn broer een plezier te doen door alles tijdens diens afwezigheid te ordenen en in de juiste hoes te stoppen. Maar daar bleek hij zijn broer geen plezier mee te doen, die was laaiend: hij kon niets meer terug vinden. 

De collectie is nog steeds compleet en bevat naast reguliere lp’s ook veel testpersingen van Gallaghers eigen werk. Hij was een bijzonder kritische luisteraar, die precies wist wat voor geluid hij wilde. Menige testpersing werd dan ook na grondige beluistering afgekeurd. Robert Haagsma sprak met Dónal af op diens kantoor in Londen, waar de hele collectie is ondergebracht. Na aankomst verdween Dónal om Haagsma op zijn gemak de collectie te laten doornemen. Hij ging even een broodje halen, zo vertelde Haagsma mij tijdens de presentatie, en liet hem alleen in het kantoor acher. Bij terugkomst wees Haagsma hem erop dat dat in dit geval wel te vertrouwen was, maar dat dat niet voor iedere bezoeker gold. Er stond teveel waardevols en zeldzaams, met name de testpersingen, tussen en zou een andere bezoeker wel eens in de verleiding kunnen brengen er een paar aan de collectie te onttrekken. Daar had Dónal helemaal niet bij stilgestaan. De bedoeling is dat de gehele collectie en andere memorabilia van Rory naar zijn geboorteplaats Cork verhuizen om daar voor het publiek toegankelijk gemaakt te worden.

Dat niet ieders passie voor vinyl alleen in het verzamelen ligt, blijkt onder meer uit de interviews met dj Ellen Alien en Record Industry medewerkster Anouk Rijnders. Voor Ellen Alien bestaat de passie ook voor een groot deel uit het delen van muziek met anderen en dat zat er al jong in. In haar jeugd zette ze de speakers in het raam om de buurt te laten genieten van haar singles en tegenwoordig doet ze dat op festivals. Voor Anouk Rijnders ligt de passie niet zozeer in het verzamelen als wel in het vinyl zelf en alle aspecten daarvan. En die passie beleeft ze elke dag op haar werk bij Record Industry.

Steven Van Zandt was vroeger een fanatiek verzamelaar van vinyl en draaide zijn singles echt stuk. Inmiddels is een groot deel van zijn collectie verdwenen, hij gaf platen weg en hij vermoedt dat er ergens nog wat opgeslagen moet zijn, maar waar? Voor hem ligt de passie voor vinyl momenteel meer in het respect voor de artiest. Op een hoes staat vaak de band afgebeeld en zijn de credits vermeld. Dat maakt duidelijk dat het een product van mensen is. Bovendien houdt de artiest er meer aan over dan aan downloaden of streamen. Hij zweert bij analoog opnemen, wat tot een veel beter geluid leidt dan digitaal. De kwaliteit van wat er tegenwoordig gestreamd wordt is volgens hem erbarmelijk. Vinyl is de redding van de muziekindustrie.

Net als in de vorige editie wordt er bij elk interview een aantal platen uitgelicht en van toegevoegde informatie voorzien. En net als Robert Haagsma, die zelf na elk interview weer een paar titels had die hij nog eens moest beluisteren of aanschaffen, zal elke lezer aan lezing van dit prachtig vormgegeven boek weer een uitbreiding van zijn eigen verzameling over houden. Ik kan me nu al verheugen op een extra dik Passion for vinyl deel III bij het 25-jarig bestaan van Record Industry. Dat ze dat jubileum gaan halen, is zo goed als zeker.

Robert Haagsma – Passion for vinyl: an ode to analog

Geïllustreerd, 251 pagina’s

Haarlem: Record Industry, 2018. Prijs: 32,50 euro

Verschenen in: Platenblad, nr. 236, 2 juni t/m 20 juli 2018